Læknablaðið : fylgirit - 05.01.2015, Blaðsíða 89

X V I I V Í S I N D A R Á Ð S T E F N A H Í
F Y L G I R I T 8 2
LÆKNAblaðið/Fylgirit 82 2015/101 89
heimilum þar sem farið var á tvær deildir á hvoru hjúkrunarheimili í
fjóra daga. Íbúar voru flokkaðir eftir aldri, kyni og hvort að þeir væru
með vitræna skerðingu. Fylgst var með hjúkrunarfræðingunum taka til
lyfin, undirbúa lyfjagjöfina og gefa íbúum lyfin. Skráð voru niður nöfn
lyfjanna, fjöldi og hvort að þau væri brotin í skömmtunarpokanum.
Einnig var skráð hvort að lyfin væru mulin eða hylkin opnuð og þá í
hvaða íblöndunarfasa þau væru gefin.
Niðurstöður: Meirihluti allra lyfja sem gefin voru á rannsóknar-
tímabilinu voru mulin (54%). Ef litið er á dreifinguna eftir lyfjaformum
er algengast að töflur bæði með og án filmuhúðar séu muldar (61%).
Niðurstöður sýna að mulningur á lyfjum er algeng verklagsaðferð hjá
hjúkrunarfræðingum og umtalsverðum fjárhæðum er eytt í lyf sem
verða við það óvirk. Oft vantar heimildir um það hvort að mylja megi
töflur eða opna hylki og það getur komið í veg fyrir rétta lyfjagjöf. Úr
niðurstöðum rannsóknarinnar var unninn listi yfir þau lyf sem ekki má
mylja.
Ályktanir: Mulningur lyfja er almennur á hjúkrunarheimilum og getur
ógnað lyfjaöryggi. Mörg lyf verða ónýt eða minna virk við mulning. Þörf
er á frekari úttektum og endurskoðun verkferla.
V 102 Synthesis, characterization and antibacterial properties of
guanidyl chitosan derivatives
Priyanka Sahariah1, Bjarni Már Óskarsson1, Martha Hjálmarsdóttir2, Már Másson1
1Faculty of Pharmaceutical Sciences, School of Health Sciences, University of Iceland,
2Department of Biomedical Science, Faculty of Medicine, University of Iceland
prs1@hi.is
Introduction: Chitosan a biopolymer, has been of considerable interest
as an antibacterial agent. Guanidine group has been introduced into the
polymer to further improve its antibacterial property.
Methods and data: Detailed characterization of the chitosan derivatives
were done using 1H and COSY NMR and IR spectroscopy. Minimum
Inhibitory Concentration (MIC) and Minimum Lethal Concentration
(MLC) values were measured against Staphylococcus aureus (S.aureus,
ATCC 29213) and Escherichia coli (E.coli, ATCC 25922) obtained from the
American Type Culture Collection.
Results: A new synthetic approach was developed to obtain a series of
guanidylated chitosan derivatives with the aid of two protecting gro-
ups-TBDMS and Boc. This allowed a good control on the synthetic pro-
cedure resulting in derivatives having different degrees of substitution
and spacer length. Futhermore, a 100 % substitution of the amino groups
was also possible using simple reaction conditions. Similar derivatives
carrying the trimethylammonium group were also synthesized. All the
derivatives were characterized with the help of 1H and COSY NMR
and IR spectroscopy. The panel of derivatives were then assayed for
antibacterial efficacy against clinically relevant strains of S.aureus and
E.coli. The antibacterial effect was found to increase with increase in the
degree of substitution and decrease in spacer length of the derivatives in
both the series. The trimethyl amine derivatives showed slightly higher
activity than the corresponding guanidine derivatives
Conclusions: The improvement in the synthetic method and obtaining
well identified products has helped us in gaining better knowledge
about the structure-activity relationship of these antimicrobial chitosan
derivatives.
V 103 Könnun á öryggi og gæðum blaðgrænmetis
Sesselja María Sveinsdóttir1, Franklín Georgsson1,2, Guðjón Þorkelsson1,2
1Matvæla- og næringarfræðideild Háskóla Íslands, 2Matís ohf
sms37@hi.is
Inngangur: Matarsýkingar og matareitranir sem tengjast neyslu blað-
grænmetis hafa aukist. Hægt er að koma í veg fyrir slíka þróun með
virku eftirliti með gæðum og öryggi vörunnar. Tilgangur verkefnisins
var að kanna bæði öryggi blaðgrænmetis á markaði á Íslandi með tilliti
til örvera og hvar í dreifikeðjunni mest hætta er á að varan verði fyrir
gæðarýrnun.
Efniviður og aðferðir: Sýni af íslensku og innfluttu blaðgrænmeti voru
tekin í allri dreifikeðjunni. Einnig var fylgst með hitastigi. Geymsluþol
var mælt við kjörskilyrði blaðgrænmetis 2-3°C, við algeng dreifingar- og
geymsluskilyrði 6°C með hitasveiflum og við 10°C. Mælingar voru gerð-
ar á algengustu tegundum matareitrunar og matarsýkingar baktería í
grænmeti. Geymsluþol var metið með mælingum á líftölu og skynmati.
Niðurstöður: Engar bakteríur sem valda matarsýkingum eða matareitr-
unum greindust fyrir utan eitt sýni sem var undir viðmiðunarmörkum.
Grænmeti við uppskeru kom mjög vel út, en grænmeti sem tekið var í
verslunum rétt fyrir eða á best fyrir degi kom oft illa út. Íslenskt græn-
meti kom oftar betur út en innflutt grænmeti. Of miklar hitasveiflur eru
í dreifikeðjunni og hitastig stundum of hátt.
Ályktanir: Allt grænmetið var öruggt með tilliti til örvera. Uppskera hjá
bændum var fersk og góð sem ætti að gefa innlendri framleiðslu forskot
á innflutt grænmeti. Úrbóta er þörf í dreifikeðjunni. Minni hitasveiflur
lengja geymsluþol. Einnig má stytta tímann frá uppskeru í verslanir.
V 104 Áhrif lídókaíns á blóðrás og bólguþætti í brunasköðuðum
rottum
Sif Ólafsdóttir, Jean Cassuto, Guðmundur Hrafn Guðmundsson, Jón Ólafur
Skarphéðinsson
Lífeðlisfræðistofnun, læknadeild Háskóla Íslands
sio12@hi.is
Inngangur: Tilfelli hafa sýnt að lídókaín í bláæð getur haft kröftug
sársaukadeyfandi áhrif í sjúklingum með alvarlegan annars stigs bruna
og minnkað þörf á morfíni. Þekkt er að lídókaín hefur víðtæk bólgu-
eyðandi áhrif með því að draga úr myndun og áhrifum bólgumiðlara.
Mikil losun verður á cytókínum í brunaskaða og þessi mikilvægu
stýripeptíð ónæmissvarsins geta haft bein og óbein áhrif á sársaukaskyn.
Því er áhugavert að skoða áhrif lídókaíns á upphafs cytókín í annarstigs
brunaskaða.
Efniviður og aðferðir: Blóðsýni voru tekin úr svæfðum brunasköðuðum
rottum sem fengu lídókaín- eða saltmeðferð. Brunaskaði var framkall-
aður með því að dýfa aftari limum í 80°C heitt vatn í 10 sek. Styrkur
bólguþátta (IL-1β, IL-6, TNF-α, IL-8, IL-2, IL-5, IFN-γ, IL-4, IL-10, IL-13
og rCRAMP) var mældur í plasma fyrir og eftir 60 min lyfjagjöf. Einnig
var fylgst með á hjartsláttartíðni og meðalslagæðaþrýstingi.
Niðurstöður: Niðurstöður sýna aukningu í upphafs bólguþáttum (TNF-
α, IL-1β og IL-6 ) við brunaskaðann (P= 0,007; P= 0,007; P= 0,000). Ekki
fengust marktæk áhrif af lídokaíni í þeim styrk sem prófaður var.
Ályktanir: Aukning í bólguþáttum gefur til kynna að brunamód-
elið henti til að skoða áhrif lídókaíns í æð í annarstigs bruna í rottum.
Hinsvegar hafði lídókaín 2,0 ml kg-1 bólus og 1 mg kg-1 klst-1 innflæði
ekki marktækileg áhrif á þá bólguþætti sem skoðaðir voru. Hugsanlegt
er að skammtastærðin hafi verið of lág og frekari rannsóknir þarf til að
útiloka þann möguleika.