Læknablaðið : fylgirit - 05.01.2015, Blaðsíða 68

X V I I V Í S I N D A R Á Ð S T E F N A H Í
F Y L G I R I T 8 2
68 LÆKNAblaðið/Fylgirit 82 2015/101
Doxorubicin stops DNA replication. The accumulation and distribution
of doxorubicin in cells is pH-dependent.
Methods and data: Synergistic effects of the lichen compounds and
lapatinib or doxorubicin were estimated, using the CalcySyn software,
in the breast cancer cell lines, SK-BR-3 (HER2+, high levels of FASN)
T-47D (P53-mutated) and MCF7.
Results: Significant synergistic effects were obtained in SK-BR-3 cell line
after combined treatment with PA/lapatinib, and in T-47D cells but at
higher concentrations. No synergism was seen in MCF7 cells. Treatment
with UA/doxorubicin showed marked synergism at all tested concentra-
tions in T-47D cells; none was seen in SK-BR-3 cells.
Conclusions: Synergism between lichen compounds and drugs can be
related to metabolic effect and appears to be cell-type-dependent.
V 34 Fyrstu áhrif bólusetninga með 10-gildu bóluefni gegn
pneumókokkum á sýklalyfjaónæmi
Martha Á. Hjálmarsdóttir1,2, Helga Erlendsdóttir1,2, Ásgeir Haraldsson1,3, Karl G.
Kristinsson1,2
1Sýklafræðideild Landspítala, 2læknadeild Háskóla Íslands, 3Barnaspítala Hringsins
hjalmars@hi.is
Inngangur: Pneumókokkar sem hafa minnkað næmi eða eru ónæmir
fyrir penisillíni (PÓP) hafa verið mjög algengir hér undanfarin ár,
sérstaklega í miðeyrnasýkingum. Ungbarnabólusetning með prótein-
tengdu 10-gildu bóluefni (Synflorix) hófst 2011. Marmið þessarar rann-
sóknar var að meta fyrstu áhrif bólusetninganna á sýklalyfjaónæmi.
Efniviður og aðferðir: Safnað var öllum pneumókokkastofnum sem
ræktuðust frá blóði, mænuvökva, miðeyra, augnslímhúð, skútum
og neðri öndunarvegum frá börnum <7 ára á tímabilinu 01.01.2008-
31.12.2013. Gerð voru skífunæmispróf gegn algengustu lyfjum og
skimað fyrir penisillín ónæmi með oxasillíni. Lágmarksheftistyrkur
penisillíns var mældur hjá stofnum sem voru ónæmir fyrir oxasillíni og
þeir skilgreindir PÓP ef hann var ≥0,1 µg/ml.
Niðurstöður: Heildarfjöldi pneumókokkastofna var 1158. Af þeim voru
457 (39%) PÓP. Fjöldi PÓP var 80 (39%), 99 (44%), 87 (42%), 101 (50%),
48 (33%) og 42 (24%) hvert áranna 2008-2013. Flestir stofnarnir voru
frá miðeyra eða 987 (85%), 428 (43%) þeirra PÓP (94% af öllum PÓP).
Hlutfall PÓP í miðeyrnasýnum var hæst 53% árið 2011 og lækkaði
síðan í 28% 2013. Algengasta hjúpgerð PÓP var 19F og voru stofnarnir
nánast alltaf fjölónæmir. Ónæmi gegn makrólíðum var 42% árin 2008-
2010, síðan 54%, 31% og 24% árin 2011-2013. Hlutfall PÓP stofna af
hjúpgerðum bóluefnisins var 92% árin 2008-2010, síðan 89%, 83% og
57% árin 2011-2013.
Ályktanir: Fjöldi PÓP var helmingi minni árið 2013 miðað við árin fyrir
bólusetningar. Ónæmi gegn makrólíðum og tetrasýklínum minnkaði að
sama skapi. Minnkun sýklalyfjaónæmis er fyrst og fremst vegna fækk-
unar sýkinga af völdum hjúpgerðar 19F. Búast má við frekari minnkun
ónæmis þegar fleiri börn hafa verið bólusett.
V 35 Sýkingu af völdum gródýrs í hörpuskelinni Placopecten
magellanicus við Kanada lýst í fyrsta sinn
Matthías Eydal
Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum
meydal@hi.is
Inngangur: Gródýr (Apicomplexa) eru einfruma sníkjudýr sem
fjölga sér inni í frumum hýsils. Nýlega var lýst áður óþekktu gródýri,
sem að byggingu er ólíkt öðrum gródýrum sem fundist hafa í sam-
lokum (Bivalvia), í íslenska hörpudiskinum Chlamys islandica og tveimur
skyldum skeljategundum, annarri við Færeyjar, hinni við Skotland.
Sníkjudýrið fannst í mörgum líffærum, mestar sýkingar voru í samdrátt-
arvöðva. Líklegt er talið að sýking af völdum þessa gródýrs hafi átt þátt í
stórfelldum afföllum í stofni hörpudisks við Ísland uppúr aldamótunum
2000. Markmið þessarar rannsóknar var að kanna hvort sams konar gró-
dýr finnst vestanhafs, í amerísku hörpuskelinni Placopecten magellanicus.
Efniviður og aðferðir: Villtum P. magellanicus hörpuskeljum (n = 25;
meðalhæð 11,8 cm) var safnað í Bay of Fundy við austurströnd Kanada
á árinu 2012. Leitað var að gródýrum í samdráttarvöðva og í kynkirtlum
í fersku stroki og með hefðbundinni vefjarannsókn.
Niðurstöður: Gródýr, sérstök „zoite“ lífsstig, fundust í 44% skeljanna
alls, í 36% samdráttarvöðva og í 16% kynkirtla. Engin önnur lífsstig
gródýrsins fundust. Lögun og stærð (17-19,5 x 6,5-8 µm) gródýranna
var áþekk þeim sem fundist hafa í evrópskum hörpuskeljategundum,
íbjúgar frumur með áberandi stórum kjarna. Sýking var mjög lítil,
oftast fundust einungis 1-10 gródýr í vefjastroki á smásjárgleri, í einni
skel fannst klasi af gródýrum í vöðva. Ekki sáust merki um sjúklegar
vefjabreytingar.
Ályktanir: Þetta er í fyrsta sinn sem gródýrasýking finnst í amerísku
hörpuskelinni P. magellanicus. Einkenni gródýranna benda til að um
sömu eða náskyld gródýr sé að ræða og fundist hafa í íslensku hörpu-
skelinni og skeljategundum við Færeyjar og Skotland.
V 36 National incidence of MRI diagnosed anterior cruciate
ligament injury in Iceland
Micah Nicholls1,2, Þorvaldur Ingvarsson1,2, Kristín Briem1
1Læknadeild Háskóla Íslands, 2Össur
mkn1@hi.is
Introduction: Anterior cruciate ligament (ACL) rupture continues to
be a focus of research on knee injuries. Despite this, data on the total
number of ruptures on a national basis including both reconstructed
(ACLR) and non-reconstructed injuries are limited. In Iceland all su-
spected ACL injuries undergo routine assessment via MRI. The purpose
of this study was to determine the national incidence of MRI diagnosed
ACL ruptures in Iceland.
Methods and data: All MRI knee reports from 2002 to 2010 were gat-
hered to identify ACL ruptures. Duplicate records were removed and
yearly incidence for gender and age groups was determined. Data from
the Icelandic national insurance data was used to determine the yearly
incidence of ACLR.
Results: 30160 records were collected. A total of 1819 (6%) included
a diagnosis of ACL rupture while 27458 (91%) records classified the
ligament as normal or reconstructed and 1044 (3%) reports were
inconclusive. The data confirmed 1252 primary ACLR during that same
period. The yearly incidence was 69/100000 for total ACL ruptures and
42/100000 for ACLR. Those who underwent surgical vs. non-surgical
management were significantly younger (27±9 vs 41±15 p<0.01) and
males were more likely to be operated on than females (OR 1.23; 95%
CI 1.01 – 1.50). Between the ages of 10 and 64 the incidence rate was
88/100000.
Conclusions: To our knowledge this is the first report on the true
incidence of all ACL ruptures based on a complete national dataset.
We demonstrated a total ACL rupture incidence 65% higher than the
reconstruction rate.