Úrval - 01.09.1963, Side 52

64
URVAL
með loganda Jjósi í öllum ritum
og bréfum Magnúsar, J>eim sem
ég hef lesið, sést hvergi staf-
krókur, sem bendir til þess,
að Magnús hafi eitt andartak
misst traust sitt á mönnunum.
Þvert á móti brennur alls staðar
og varpar ljóma á hverja linu
kærleikurinn til þeirra og þakk-
lætiS fyrir alit, sem þeir gerSu
honum og vinum hans gott.
Mér er þaS ljóst, að í garði
islenzkra bókmennta báðum
megin hafsins hafa ýmsir rækt-
að vöxtulegri gróSur en Magn-
ús. Eigi að síður annaðist hann
vel sitt horn í þeim garði, og
einnigþaðhafði sinn yndisþokka
eins og reiturinn í garðinum
við húsið hans litla, sem hann
Jiefur mn orð Dickens: „This
is a sweet spot, ain’t it? A
lovely spot“. Yndislegur blettur.
Skáldsögur Magnúsar: Eirík-
ur Hansson og í Rauðárdalnum,
auk smásagna hans og kvæða,
hafa að geyma merkar þjóð-
lýsingar úr lifi frumbyggjanna
íslenzltu í Kanada. Frásagnar-
gleði hans er heillandi, ímynd-
unaraflið ríkt, eins og bezt sést
af Brasiliuförunum og æVin-
týrinu um Karl litla. Sem
barniabókahöfundur skipaði
Magnús rúm sitt með sæmd.
Og svo mætti lengur telja. En
forvitnilegasta verk Magnúsar,
það sem honum þótti vænzt um,
Dagbókin, hans „lang-stærsta
skrif,“ eins og höfundurinn seg-
ir sjálfur um hana, liggur þó
enn óprentuð. Það er ekki vansa-
laust. Að Dagbókinni starfaði
Magnús i tómstundum sínum a.
m. k. 40 ár. Gera má ráS fyrir,
að ekkert rita hans hafi að
geyma svo mikið af honum
sjálfum, lífreynslu hans og sál
sem einmitt hún. Dagbókin er
vissulega eins konar Faust með-
al verka Magnúsar.
Undirbúning að útgáfu Dag-
bókarinnar þyrfti að hefja sem
fyrst. Getur ekki prófessorinn i
íslenzku við Manitobaháskóla
annast það starf, greitt fyrir
]aví og framkvæmd þess — eða
þá Þjóðræknisfélag íslendinga í
Vesturheimi?
Eftir tæp þrjú ár verða liðin
hundrað ár frá fæðingu Magn-
úsar. Fyrir þann tima þyrfti
þetta aðalverk hans að vera
komið út. Með þvi ætti að ljúka
útgáfu þeirri á ritsafni Magn-
úsar, sem hafin var fyrir meir
en tveim áratugum. Lengur má
það ekki dragast.
Fyrst þegar öll ritverk Magn-
úsar eru komin út, verður hægt
að kynnast honum til hlítar.
Og ég er sannfærður um, að sú
kynning yrði þá miklu fleirum
til andlegrar heilsubótar hér
eftir en hingað til.
Á þessari öld hraða og efnis-