Úrval - 01.09.1963, Side 135

NOTKUN PLASTS TIL LÆKNINGA
147
rnjög lítil hætta á, að þau verði
fyrir skemmdum vegna hnjasks.
Það virðist líklegt, að á næstu
40 árum verði mörg þessi efni
endurbætt og önnur ný fundin
upp. Velheppnuð notkun þeirra
í snertingu við líkamsvefi verður
aðeins möguleg með kerfis-
bundnum tilraunum. Að visu
taka þær tilraunir oft mikinn
tíma og eru dýrar, en þannig
fást nauðsynlegar upplýsingar,
er treysta má, og þannig má
draga úr þeirri hættu, að efnin
kunni ef til vill ekki að reynast
lieppileg i notkun.
Verndarsúlur Indíánanna.
Flestar Indíánabækur, sem þið hafið lesið, sögðu sennilega frá
Indíánum sem bjuggu austanvert við Klettafjöll í Norður-Ame-
ríku. Þeir voru veiðimenn, sem sífellt leituðu nýrra og betri veiði-
svæða og ferðuðust um með tjöld sín.
Indíánar, sem bjuggu við strönd Kyrrahafsins, lifðu við önnur
skilyrði. í sjónum moraði af fiski, og dýralífið í nálægum skóg-
um var fjölbreytt. Þar sem lífsbarátta þessara Indíána var ekki
etns hörð, gafst þeim tími til að fást við iðn og listir. Þetta er
sennilega ástæðan fyrir því, að meðal einstakra þjóðflokka við
norðvesturströnd Ameríku finnast gamlar tótemsúlur eða helgi-
súlur.
Venjulega stóðu súlur þessar fyrir utan musterin, en algengt
var, að húsmænar voru útskornir eins og tótemsúlur.
1 skógunum var mikið um mjúk, beinvaxin tré. Flestar tótem-
súlurnar voru skornar út í lélega viðartegund, sem entist ekki
lengur en sextiu ár, og því er ekki að finna margar þeirra á okk-
ar dögum. Nýlega hafa forstöðumenn safna i Kanada tekið upp
á því að fá innfædda myndskera til að gera nákvæmar eftirlík-
ingar af gömlum súlum, áður en þær verða eyðileggingunni und-
irorpnar, og gerð þeirra fellur í gleymsku.
Áður fyrr fengu Indíánahöfðingjar oftast atvinnumyndskera
til að skera út tótemsúlur fyrir flokkinn. Áður en útskurðurinn
var hafinn, þurfti að mála myndirnar eins og fyrirhugað var að
skera þær í stofninn, og síðan þurfti höfðinginn að samþykkja
teikninguna. Venjulega fór tréskurðurinn fram með leynd, til
þess að hann gæti komið öllum á óvart, þegar súlan var afhjúp-
uð. Slík athöfn fór fram á einni af stórhátíðum Indíána, sem
flokkar i norðvesturhéruðunum kölluðu ,,polach“.