Úrval - 01.02.1967, Blaðsíða 58
56
ÚRVAL
hj ónin komum við í Pampa de
Comas (þar eru um 200.000 íbúar),
en hún er illræmdust af útborgun-
um. Flökkuhundar reika þar um
ömurlegar og fátæklegar götur, og
sumsstaðar eru engar vatnsleiðsl-
ur, svo að vatnskanna, keypt af
ökumanni, er þar dýrmætur feng-
ur.
Svo hræðilegt sem ástandið er í
þessum útborgum Líma, þá telja
margir hag sínum betur borgið þar
en í upprunalegum heimkynnum
sínum uppi í fjöllunum. Með því að
flytjast til borgarinnar færa þeir
sig upp eftir þjóðfélagsstiganum en
ekki niður. Þarna geta þeir aflað
sér peninga og séð betur fjrrir börn-
um sínum en annarsstaðar.
En margir eru þeir sem ekki fer
vel fyrir, enda eiga Perúmenn við
mikið vandamál að glíma, sem ekki
er auðleyst. En það er að gera þessa
mergð ólæsra Indíána, sem lifa í
niðurlægingu og útskúfun, færa um
að lifa lífi nýtra borgara. Af um það
bil þrettán og hálfri milljón íbúa
Perú, er um það bil tíundi hver
hvítur eða aðfluttur, 40 af hundraði
Mestízar eða blendingar hvítra og
Indíána og fimmtíu af hundraði
Indíánar. Indíánar búa í sveitum og
eru fátækir. Berklar eru tíðir og
barnadauði er óskaplegur. Kartafl-
an er aðalfæðutegundin. Tveir fjöl-
mennustu Indíánaþjóðflokkarnir,
Quechua og Aymara, eru að mest-
um hluta bæði ólæst fólk og ómæl-
andi á spönsku. Af þessu leiðir að
mikið djúp er staðfest milli þeirra
og annarra landsmanna, því fáir
hinna hvítu og menntuðu hafa fyr-
ir því að læra mál Quechua og
Aymara.
Aðrar aðstæður verða enn til að
breikka þetta bil. f yfirliti sem birt
var nýlega um 1600 borgir og stærri
þorp í landinu, kom í ljós að í 1200
þeirra voru engar vatnsleiðslur, hol-
ræsakerfi né rafmagnsstöðvar.
Helmingur borganna hafði ekkert
vegasamband. f fylki sem hefur
154.000 íbúa og nær yfir 45.000 fer-
kílómetra svæði, var enginn akveg-
ur til. Einar 30 borgir, allstórar,
höfðu engar samgöngur á láði né
legi, og verða allir flutningar að
og frá, að fara fram í lofti.
Fluglið Perúmanna hefur unnið
kraftaverk við það að bæta sam-
göngur landsins. í samstarfi við
einkaflugfélög hefur það unnið að
framgangi flugsamgangna, og hafa
verið teknar upp einar 85 flugleiðir
um landið þvert og endilangt. Dalir
sem áður voru nær ókunnir,, hafa