Úrval - 01.02.1967, Blaðsíða 64

62
En svo komu súlfalyfin. Þau
dugðu vel gegn skarlasótt, lungna-
bólgu, og smitandi bólgum í augum,
eyrum og á hörundi. Svo mikil bót
sem að þessu var, fylgdu því ýmis-
leg óþægindi, einkum meltingar-
truflarir, og stundum blánuðu
sjúklingarnir. Á meðan efnafræð-
ingar voru að leita að hagkvæmari
tegundum af þessum efnum, fannst
penisilín og síðan hin ýmsu „mycin“,
og þá fór fyrst að komast skriður
á málin.
Nú varð nákvæm hjúkrun og
þrek sjúklings til að taka á móti
sjúkdómi ekki lengur aðalatriðið.
Nú þurfti ekki framar að opna
innra eyrað til að færa út gröft.
Ekki heldur þurfti skurðaðgerðar
við kýli í kjálka. Ekki heldur að
horfa upp á baráttu sjúklings við
dauðann af völdum lungnabólgu,
fjölskyldan ekki að vera milli von-
ar og ótta, ekki að fylgjast ná-
kvæmlega með störfum hjartans,
gæta með öndina í hálsinum að
hverjum andardrætti meðan kastið,
sem skar úr um líf eða dauða, stóð
yfir. Þess þurfti ekki framar. ígerðir
í skeinum og sárum, sem afar al-
gengar voru, og oft snerust í blóð-
eitrun, urðu viðráðanlegar, og ekki
þurfti framar að grípa til skurð-
hnífsins. í stað þess er nú þessum
sjúklingum gefið penisillín, og
bregður þá langoftast fljótt til bata.
Skarlasóttin er orðin fátíð, lyfið
vinnur einkar vel á bólgum í hálsi.
En mest er þó um vert að fylgi-
kvillar svo sem bólgur í hjarta
og nýrum koma nú ekki fram —
þessi meðíerð sér um það — en áð-
ÚRVAIi
ur urðu margir heilsulausir af þeim
sökum.
Svo virtist sem fljótt mundi tak-
ast að ráða niðurlögum kynsjúk-
dóma að fullu og öllu þegar penis-
illínið fannst. En því miður hafa
sumar af þessum sóttkveikjum orð-
ið ónæmar fyrir því og öðrum
slíkum lyfjum. Auk þess er laus-
læti mjög magnað meðal unglinga
og miklu meira er um ferðamenn
en nokkru sinni fyrr, þessir menn
leita sér stundargamans þar sem
það býðst. Og sýnast þessar vonir
vera að fara út um þúfur .
Lítil breyting hefur orðið á tíðni
vírussjúkdóma svo sem kvefs, misl-
inga, ristils, o.s.frv. Ekki eru nein
lyf til enn, sem drepi þessar sótt-
kveikjur, en ef í kjölfar þeirra
koma sjúkdómar, sem bakteríur
valda, má oftast takast að ráða við
þá, en þeir hafa oft reynzt ennþá
skæðari.
Berklaveiki hefur lengi verið á
undanhaldi sakir bætts húsakosts
og fullkomnara mataræðis, og einn-
ig hefur bólusetningin, Calmette-
bólusetning, gert mikið gagn, og nú
síðast lyfin þrjú eða fleiri, sem
fundin eru (streptómycin, PAS og
insoniacid), og svo ríkt kveður að
þessu, að berklahæli mundu standa
hálftóm eða tóm, ef þau væru ekki
látin hýsa aðra sjúklinga. Þegar
farið var að hafa eftirlit með berkla-
veiki í kúm á fyrstu áratugum
þessarar aldar, kom það í ljós að
þrjátíu til fjörtiu af hundraði voru
sýktar. En berklapróf á nautgrip-
um og gerilsneiðing mjólkur hefur
útrýmt kúaberklum hér um bil og