Úrval - 01.02.1967, Blaðsíða 67

BREYTT VIÐHORF
65
um af frásögnum af blóðleysi hjá
hjúkrunarkonum, námumönnum,
málmsteypu-verkamönnum og
verksmiðjustúlkum. Þegar stríðið
skall á og erfitt var að flytja korn
yfir höfin, var horfið að hinum
eldri háttum, og kornið haft ósigt-
að. Þó að maturinn væri nú miklu
fátæklegri en fyrir stríð, og erfið-
ara að ná í fæðu með nægu járn-
magni, aðra en þessa, tóku lækn-
ar fljótt eftir því að blóðleysið fór
ört minnkandi. Auk þess var nú
gnægð af B-vitamíni í hveitinu, og
bar ekki á neinum skorti á því hjá
almenningi.
En þegar styrjöldin var á enda
kljáð, hurfu malarar og bakarar
aftur til hins sama og áður, hveitið
var nú aftur gert svo hvítt og fínt
sem kostur var á. En nú var nær-
ingarefnafræðin komin á það stig,
að heilbrigðisyfirvöldin skipuðu svo
fyrir, að bæta skyldi járni, B-l-
vitamíni og kalki í hveitið. Og
brauðið sem við höfum núna á borð-
um er miklu betra en það, sem
selt var fyrir heimsstyrjöldina síð-
ari, og veldur varla framar blóð-
leysi. Fyrirskipað hefur verið að
bæta í hveitið þeim efnum, sem
lífsnauðsynleg mega teljast, en
ýmislegt, sem fátt er vitað um enn-
þá, kann að leynast í hratinu, sem
kastað er, og það vita bændurnir,
því þeir ala búfénað sinn og ali-
fugla á hratinu, sem ekki er álit-
inn mannamatur, og ala þau vel.
Enn er margt á huldu um það,
hve mikið tjón er orðið og muni
verða að þessum aðferðum við
varðveizlu matvæla, en vafalaust
kemur ýmislegt í ljós við rann-
sóknir, sem enn hafa ekki verið
gerðar, og á þetta við um fitu,
kjöt, grænmeti og ávexti.
Miklar framfarir hafa gerzt í
meðferð geðsjúkdóma, og sálrænna
truflana, einkum hafa þeir sem af
áhyggjum þjást, fengið bót. „Próf-
skrekkur“ þarf engum að verða of
erfiður framar. Enginn er þó eins
þreyttur af áhyggjum sem mið-
aldra menn. Og stundum væri betra
fyrir þetta fólk að hverfa til ró-
legri hátta og umhverfis en að taka
að staðaldri róandi lyf.
í æsku er allt lífið framundan.
Þá er svo margt sem gaman er að
keppa að, síðan kemur það hlut-
verk að sjá fyrir fjölskyl\iu og
annast hana. Ungir menn eru
áræðnir en þó þykir þeim gott að
eiga sér foreldra að bakhjarli. Þessu
er öðruvísi farið þegar aldurinn
færist yfir þá. Þá er færra sem
þörf þykir að keppa að, börnin eru
orðin stálpuð eða fullorðin, farin
að heiman, og líklega eru þá for-
eldrarnir sem áður studdu þau með
ráðum og dáð, dánir, og lífið er
komið í þessar föstu skorður, sem
ekki leyfa neinu nýju að komast
að. Og sjónvarpið, bíllinn kvik-
myndahúsin, og dagblöðin taka
svo mikinn tíma að ekkert verður
afgangs, enginn tími til að staldra
við og skoða huga sinn. Svefntafl-
an hinn síðasti skammtur dagsins.
Er nokkuð samband milli þessa
og hins sjúklega eirðarleysis og
hugsýki miðaldra fólks? Ef svo er,
og ég held það sé, þá eru ráðin gegn
þessu hendi nær. Það er ekki nóg
að veita líkamanum hvíld og hress-
ingu, sálin má ekki verða afskipt.