Úrval - 01.02.1967, Blaðsíða 88

Hinn dásamlegi
heimur eðlis-
ávísunarinnar
Eftir Ross Hutchins
Klukkustundum saman hef ég virt
fyrir mér kvendýr af þeirri tegund,
er ber nafnið „leðjuklínir." Það er
dásamlegt að virða vespur þessar
fyrir sér, en þær hlýða köllun eðl-
isávísunar sinnar. Fyrst velur vesp-
an sér stað fyrir hreiður sitt og síðan
fer hún að leita að hentugum leir.
Þegar hún hefur fundið hann, fer
hún að bera byrgðar af leir að
hreiðri sínu, og þar býr hún til
litla „klefa“ úr þeim. Hún fer marg-
ar ferðir, og hreiður hennar stækk-
ar smám saman og tekur á sig á-
kveðna lögun, líkt og hún ynni eft-
ir fyrirfram gerðri áætlun.
Ef ég nálgast hana um of, lítur
hún áhyggjufull á mig. Svo virðist
hún komast á þá skoðun, að ég sé
alls ekkert hættulegur henni, og
heldur áfram starfi sínu. Þegar hún
hefur lokið hverjum klefa, fer hún
á kóngulóarveiðar og fyllir klefann
af lömuðum kóngurlóm. Ofan á
alla kássuna verpir hún síðan eggi.
Svo flýgur hún aftur til „leirnámu“
sinnar og snýr svo aftur með nægi-
legt magn af leir til þess að loka
fyrir klefaopið. Þegar hún hefur
þannig rekið smiðshöggið á verk sitt,
byrjar hún fljótlega á nýjum klefa.
Eftir að ég hafði virt vespuna fyrir
mér stundarkorn, var sú hugsun far-
in að ná tökum á mér, að það væri
bláköld skynsemin, sem réði atferli
vespunnar, þ.e. að hún tæki ákvörð-
un um það hverju sinni, hvenær hún
skyldi safna leir og hvenær hún
skyldi svo fara á kóngulóarveiðar.
Það er auðvitað eðlilegt að álíta, að
heili þessara litlu dýra starfi á sama
hátt og heili okkar. Það er erfitt að
trúa því, að það sé aðeins arfgeng
eðlisávísun, sem stjórni byggingar-
starfsemi „leirklínisins." En samt
hóf vespan að byggja leirklefa, áð-
ur en hún hafði nokkru sinni aug-
um litið slíka „byggingu.“ Hún