Úrval - 01.11.1975, Page 99

97
ÆVINTÝRI H.C. ANDERSENS
H.C. Andersen ó tröppum Frijsenborgar-
hallar.
skynsamur. Hann var einmitt þvert á
móti; hann var snillingur. Hann fór
heim og barSi sparigrísinn sinn í
sundur. Svo kvaddi hann móður sína
og stjúpfaðirinn, sem var hjartans
sama um hann, og lagði af stað í leit
að gæfunni. Hann ætlaði að verða
frægur, og hann var viss um, að kom-
andi tímar myndu heiðra og dá nafn
hans: H.C. Andersen.
Svona sögum er ekki hægt að
kyngja, nema maður trúi á ævintýrið.
Og það var einmitt það, sem Hans
Christian gerði — höfuð hans var fullt
af ævintýrum. Mörg þeirra hafði hinn
raunverulegi faðir hans sagt honum,
vel gefinn maður, sem hafði lært nyt-
sama handiðn — og iðraðist þess sár-
an. Pessi fátæki skósmiður huggaði
sig við að lesa upphátt úr 1001 nótt
á kvöldin, þegar drengurinn var kom-
inn í háttinn. Kona skósmiðsins skildi
ekki mikið í því, sem maður hennar
las, en drengurinn drakk í sig hvert
orð, þótt hann léti sem hann svæfi.
Um daga sat hann fyrir framan spuna-
stofuna í fátækrahúsinu og hlustaði á
gömlu konurnar segja hverja annarri
sögur. Á þessum tíma voru til í Dan-
mörku jafn margar sögur og sagnir og
stráþökin með storkahreiðrum. I Óð-
insvéum, þar sem Hans Christian fædd-
ist árið 1805, var meðal annars sögð
saga um huldu, sem lokkaði til sín
menn og dansaði við þá, þar til þeir
hnigu örendir niður.
Dag nokkurn pantaði fín dama
rauða silkiskó hjá skósmiðnum. Fá-
tæki maðurinn varð glaður við — nú
fékk han nþó nokkra aura til heimil-
isins. En þegar til kastanna kom, vildi
daman ekki skóna, og neitaði mis-
kunnarlaust að borga útgjöld skó-
smiðsins. Pá fylltist litla heimilið af
beiskju. Pessi harmsaga og gamla sögn-
in um hulduna ófust saman í vitund
drengsins; síðar fengu þær útrás í æv-
intýri — Rauðu skórnir. Hið snilldar-
lega við ævintýri H.C. Andersens er
nefnilega þetta sambland af töfrum
og hversdagsleika, skáldskap og sann-
leika.
Pegar móðir Hans Christians var