Úrval - 01.11.1975, Blaðsíða 58

Úrval - 01.11.1975, Blaðsíða 58
56 ÚRVAL bætt hafði verið við stjórnborð Lönu þennan morgun. Hún flýtti sér að borðinu. Hún bað um þennan hlut sem „skál“ og sem „krús“, en það voru orð sem hún kunni þegar, en svo sagði hún: „? Tim gefa Lönu nafn á þessu.“ „Kassi nafn á þessu,“ svaraði Tim. Lena ansaði þegar í stað: „? Tim gefa Lönu þennan kassa.“ Petta var dramatísk uppgötvun. Spurninga af þessu tagi hafði alls ekki verið vænst, en ekki leið á löngu þar til Lana litla spurði alfarið um heiti á því sem hún sá og mundi þau. Einu sinni bilaði hnappurinn fyrir „kaffi“. Lana elskar svart kaffi. Hún lét það ekki á sig fá heldur pikkaði: „? Tim gefa Lönu það sem er svart.“ Jafnframt hamraði hún á gagnslausum kaffihnappnum og horfði á Tim á víxl, til að vera viss um að hann skildi hvað hún var að fara. Pað hef- ur líka komið í ljós, að þegar hún er óþekk, er lang áhrifamesta refsingin sú að loka fyrir stjórnborðið hennar. Sér til skemmtunar hefur Lana eig- ið stereókerfi með tónlist á segul- böndum (hún tekur rokktónlist fram yfir Bach), sjálfvirka kvikmyndavél og litskyggnisýningarvél. Á öllu þessu kviknar þegar hún ber óskir þar að lútandi réttilega fram („Gera svo vel vél búa til tónlist11). Allar athafnir hennar við stjórnborðið eru teknar upp á tónmyndsegulband til síðari rannsókna. „Hún fer oft á kreik, fær sér vatnssopa og skemmtir sér við að skoða litskyggnur (slides) og hlusta á tónlist eldsnemma á morgnana,“ sagði Rumbaugh. Stundum talar hún líka við sjálfa sig með aðstoð tölvunnar, þegar hún er ein: „Slides nafn á þessu.“ „Kvikmynd nafn á þessu.“ Og á fyrstu stigum þjálfunarinnar bað hún stundum vélina að koma og kitla sig — en það ?r eitt af því fáa, sem talvan getur ekki gert. Menn vona, að tilraunin með Lönu varpi ljósi á það, hvað kemur tungu- málagetu ungabarns af stað. Tæknin, sem nú er verið að betrumbæta við Yerkes getur líka orðið til þess að hjálpa þeim þúsundum barna, sem alls ekki ná neinu valdi á notkun máls. Af þessum sökum hafa hinar ýmsu stofnanir lagt stórfé til rannsóknanna í Yerkes, og á fávitahæli í Atlanta hefur sams konar tölvu verið komið fyrir til þess að kanna, hvort mögu- legt er að kenna mállausum, vangefn- um börnum að tjá sig á þennan hátt, með táknum og hnöppum. Vonir eru bundnar við, að það reynist unnt, því þá geta hinir vangefnu einnig séð, hvað sagt er, en það er mikilvægt því mörg þeirra muna alls ekki síðasta orð til þess næsta í töluðu máli. Tilraunum þessum verður haldið áfram til 1980. Fjórum nýjum sjim- pönsum verður kennt að tala á þenn- an hátt, og lagt verður enn meira á Lönu (sem nú er fimm ára, en sjim- pansar geta orðið allt að 50 ára), með því að fá henni yfirgripsmeiri stjórn- borð og flóknari tölvur. Rumbaugh sagði: „Við þurfum á sjimpansanum að halda til þess að gefa okkur upp-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.