Úrval - 01.11.1975, Page 58

Úrval - 01.11.1975, Page 58
56 ÚRVAL bætt hafði verið við stjórnborð Lönu þennan morgun. Hún flýtti sér að borðinu. Hún bað um þennan hlut sem „skál“ og sem „krús“, en það voru orð sem hún kunni þegar, en svo sagði hún: „? Tim gefa Lönu nafn á þessu.“ „Kassi nafn á þessu,“ svaraði Tim. Lena ansaði þegar í stað: „? Tim gefa Lönu þennan kassa.“ Petta var dramatísk uppgötvun. Spurninga af þessu tagi hafði alls ekki verið vænst, en ekki leið á löngu þar til Lana litla spurði alfarið um heiti á því sem hún sá og mundi þau. Einu sinni bilaði hnappurinn fyrir „kaffi“. Lana elskar svart kaffi. Hún lét það ekki á sig fá heldur pikkaði: „? Tim gefa Lönu það sem er svart.“ Jafnframt hamraði hún á gagnslausum kaffihnappnum og horfði á Tim á víxl, til að vera viss um að hann skildi hvað hún var að fara. Pað hef- ur líka komið í ljós, að þegar hún er óþekk, er lang áhrifamesta refsingin sú að loka fyrir stjórnborðið hennar. Sér til skemmtunar hefur Lana eig- ið stereókerfi með tónlist á segul- böndum (hún tekur rokktónlist fram yfir Bach), sjálfvirka kvikmyndavél og litskyggnisýningarvél. Á öllu þessu kviknar þegar hún ber óskir þar að lútandi réttilega fram („Gera svo vel vél búa til tónlist11). Allar athafnir hennar við stjórnborðið eru teknar upp á tónmyndsegulband til síðari rannsókna. „Hún fer oft á kreik, fær sér vatnssopa og skemmtir sér við að skoða litskyggnur (slides) og hlusta á tónlist eldsnemma á morgnana,“ sagði Rumbaugh. Stundum talar hún líka við sjálfa sig með aðstoð tölvunnar, þegar hún er ein: „Slides nafn á þessu.“ „Kvikmynd nafn á þessu.“ Og á fyrstu stigum þjálfunarinnar bað hún stundum vélina að koma og kitla sig — en það ?r eitt af því fáa, sem talvan getur ekki gert. Menn vona, að tilraunin með Lönu varpi ljósi á það, hvað kemur tungu- málagetu ungabarns af stað. Tæknin, sem nú er verið að betrumbæta við Yerkes getur líka orðið til þess að hjálpa þeim þúsundum barna, sem alls ekki ná neinu valdi á notkun máls. Af þessum sökum hafa hinar ýmsu stofnanir lagt stórfé til rannsóknanna í Yerkes, og á fávitahæli í Atlanta hefur sams konar tölvu verið komið fyrir til þess að kanna, hvort mögu- legt er að kenna mállausum, vangefn- um börnum að tjá sig á þennan hátt, með táknum og hnöppum. Vonir eru bundnar við, að það reynist unnt, því þá geta hinir vangefnu einnig séð, hvað sagt er, en það er mikilvægt því mörg þeirra muna alls ekki síðasta orð til þess næsta í töluðu máli. Tilraunum þessum verður haldið áfram til 1980. Fjórum nýjum sjim- pönsum verður kennt að tala á þenn- an hátt, og lagt verður enn meira á Lönu (sem nú er fimm ára, en sjim- pansar geta orðið allt að 50 ára), með því að fá henni yfirgripsmeiri stjórn- borð og flóknari tölvur. Rumbaugh sagði: „Við þurfum á sjimpansanum að halda til þess að gefa okkur upp-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Úrval

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.