Fróðskaparrit - 01.01.1964, Page 106
Aldur Hauksbókar
Stefán Karlsson
1. Rithónd Hauks Erlendssonar lógmanns er elzta rithónd
nafngreinds íslendings, sem nú er kunn, og hana er að
finna á tveimur brefum (§ 2) og tveimur bókum eða bóka*
leifum (§ 3 og 4). í heimildum er Hauks fyrst getið 12941);
\>k er hann lógmaður (sunnan og austan) á íslandi, en
hann mun ekki hafa gegnt ]aví starfi nema eitt ár2). Nálægt
aldamótunum 1300 hefur Haukur flutzt til Noregs, og jaar
virðist hann hafa alið aldur sinn að mestu — að svo miklu
leyti sem til hans spyrst — til dauðadags 1334.
2.1. Haukur Erlendsson kemur við allmórg bref í Noregi
á árunum 1302—34, og tvó ]>eirra mun hann hafa skrifað
sjálfur3). Bæði ]aessi bref eru lógmannsúrskurðir, kveðnir
') Islandske Annaler indtil 1578. Udgivne ved Dr. Gustav Storm.
(Christiania 1888), p. 144, 198, 485.
2) Sjá Jón Jóhannesson, Rettindabarátta íslendinga í upphafi 14. aldar
(Safn til sógu íslands og íslenzkra bókmennta að fornu og nýju, annar
flokkur 1,4, Reykjavík 1956), p. 7. — Ritgerðin er endurprentuð i ís-
lendinga sógu II (Rvk. 1958).
3) Sjá Om Ridderen og Rigsraaden Hr. Hauk Erlendssón, Islands,
Oslo og Gulathings Lagmand, og om hans literære Virksomhed; ved
P. A. Munch (Annaler for nordisk Oldkyndighed og Historie, 1847
(Kjóbenhavn), p. 169—216 og 388-89. — Endurprentað í Samlede Af-
handlinger 1 (Christiania 1873). — Bæði brefin eru i Riksarkivet í Ósló,
en ljósprent og stafrettan texta er að finna í Islandske originaldiplomer
indtil 1450, faksimiler (Editiones Arnamagnæanæ, Supplementum, vol. 1),