Fróðskaparrit - 01.01.1964, Page 138

146
Jófreys kvæði
segja um upphaf og feril kvæðisins nema svo undarlega
skyldi vilja til að ný gógn kæmi fram. í>að má vera að
kvæðið hafi borizt af íslandi til Færeyja eða úr Færeyjum
til Islands, og enn gæti komið til greina að hvorirtveggju
hefðu sótt jsað til Noregs.
Kvæðið er jjannig varðveitt að ætla má að upphaflegt
orðalag hafi víða færzt úr lagi. Eigi að síður eru atriði í
kveðandi J?ess sem vert er að gefa gætur:
Rímið í vísuorðunum 1—2 og 4—5 er stundum einkvætt,
stundum tvíkvætt. Se j^að tvíkvætt, er tvennt til: a) orðið
var að fornu einkvætt, svo sem hendur: frændur, Álfur:
sjálfur, eldra hendr o.s. frv. b) Stofnsamstafan var að fornu
skómm, svo sem gera: vera, troðin: borin. Einu undan*
tekningar eru biðja FærA 15, B 15, og ferðar FærB 3, en
af rími og óðrum textum má ráða að báðar Jjessar orð*
myndir eru grunsamlegar.
Vísuorðin 3 og 6 enda jafnan á tvíkvæðu orði og ein*
lægt Jmlíku sem að fornu hafði langa rótarsamstófu, svo
sem hallar: alla, lífi: vífi. Eina undantekning er glaða íslA
11, en af íslB 11 sest að rettur texti mun glaðar og kátar.
Eetta getur naumast verið hending ein. Til samanburðar
má geta jsess að síðari skáld færeysk sem notað hafa háttinn
(Jóannes Patursson: Løgd eru tún á gøtum sløttum,
Mikkjal á Ryggi: Erla kongsdóttir komin er; Fagur er
morgunin. Sólin sær) láta, ef svo ber undir, vísuorðin 1—2
og 4—5 enda á orðum eins og sløttum -knøttum; gróti:
móti, vísuorðin 3 og 6 á orðum eins og nevi: grevið; bita: sita.
Jafnvel inni í vísuorðum, Ipar sem Jió má ætla að fleira
hafi farið úr skorðum, eru tvíkvæðir bragliðir með rótar*
samstófu sem skómm var að fornu (svo sem mikill IslA 6,
fóður íslB 14), heldur fátíðir. Allt bendir í J>á átt að kvæðið,
eins og J>að hefur varðveitzt meðal Færeyinga og Íslendí
inga, se ort (eða j>ví snúið) áður en forn hljóðdvól gleymd*
ist. Af íslenzkum kveðskap sest að hljóðdvól tekur J>ar að
riðlast á 16du óld (Bjórn Lórólfsson, Arkiv fór nordisk