Fróðskaparrit - 01.01.1964, Page 237

Kring J. H. Schróters omsetjing av Matteus»Evangeliet, 1823 245
omsetjinga «saaledes som Talebrugen i religiose Anliggender nu er,
skjóndt Sproget, saavel i Ordenes Bóininger som i Ordfóiningerne,
betydeligen afviger fra det i profane Anliggender brugelige Sprog, thi
man har dannet sig samme efter det Danske, som nu i flere Aar-
hundreder har været brugeligt i Gudstjenesten.» Det religióse málet har
óg «megen Lighed» med det tyske, og «langt stórre end det i Kvæderne
og andre Fortællinger brugelige.» Til prov for sine pástandar viser
Schróter til nokre legendeviser: «1 de faa religióse Sange, saasom
Herudissa og St. Stephans Viser samt Jule Visen, der sikkert ere æld»
gamle, forekommer saa mange tydske Formler og Vendinger, at det
næsten er udenfor al Tvivl, at de ere Oversættelser.»
Dei religiose kveda Schróter her nemner, hadde han elles
skrive opp. Eg har sett pá ordvalet og spráket i nokre av
dei, t. d. «Jesus kom ád aini Á*1) og «Jesus vár fóddur a
Jowla Nát»2). Elles talar Schróter fleire stader om Ljómur
og málbruken der (som han ser er islandskfarga). Mellom
dei orda som kjem fóre i desse religióse kveda, kan nemn*
ast: Aingjil, dojpa, dujrur, forbarma, forutan, al Enda, Frujd,
ingá, List, Myrrha, ofra, Prujs, Psaltara^Bouk, Rojkjilse,
Sind, skrifta og Skrujn.
I signeformularar finn vi og eit anna ordval enn i dei
eigenlege kveda, nett fordi det er yngre lángods. Ei bón
mot uver er fór prenta3). I anna bón mot olme oksar lyder3):
Maria Milda / Leana mear Linda / til Band a binda
Hodni attan, / Healan framman / mak ihn stan Stette
onkie ont giere Græingur mear.
I ein merknad til den lágtyske setninga skriv Schróter:
«Skulde være en Slags Besværgelse i fremmed Sprog. De
fleste forstaae ej disse Ord.» Nár Schróter ser ut til á
tenkja seg ein beinveges páverknad frá tysk pá færóysk,
kan det nett hanga saman med spráklán som dette.
Schróter er altsá heilt klár over at det er skilnad pá ordvalet i dei
gamle (danse-)visene pá den eine siđa, og i ymse nyare religiðse viser
*) Oppskrift mellom S.s brev til Rafn. Oppskrift med S.s handskrift.
2) Oppskrift same stad. Handskrifta ser ut til á vera R. Rask’s. Vi
har her eit nytt dðme pá færóyske tekster som Rask «retta» pá. Sjá
elles «Færoensia», VI, s. 63, ff o. fl. st. Ein annan versjon av denne visa
er elles prenta (normalisert rettskriving) i «Varðin», XV, s 239 f.
3) «Breve fra og til C. C. Rafn», s. 312.