Fróðskaparrit - 01.01.1994, Blaðsíða 62

Fróðskaparrit - 01.01.1994, Blaðsíða 62
74 BALLADEN HOS SIGRID UNDSET Danske-Sivords vise i Kransen - den blir sitert utførleg med heile átte strofer. I Hus- frue sit Kristin og Erlend ein kveld saman med Gunnulf Nikulaussøn, bror til Erlend. Kvelden blir “den lystigste kveld Kristin hadde hat paa Husaby” - og dei to brørne spelar harpe og syng. Som det kan høve seg, dreg Erlend fram frá minnet ei rid- darvise som handlar om erotiske forviklin- gar: Olav kongen, Haralds søn, red ut i tykken skog, fandt et litet spor i ler, - saa er tidend stor (Husfrue: 75. Strofa er frá den islandske “Oláfs vísur”). Den prestlærde magisteren Gunnulf syng derimot ein legendeviseliknande song som han har lært i England - i Canterbury: “”Nogen gutter sang den utenfor det her- berg, der jeg bodde i Kanterborg”, sa Gun- nulf. “Saa fristet jeg at snu den om paa norsk maal”. Det er nok Sigrid Undset som har “snudd songen om”. I folkeviseartikke- len nemner ho særskilt engelske religiøse songar - carols - om emne som Jesu bam- dom og det som blir tatt opp i songen, Cor- pus domini. Kongen red i fjeldet nord - Hørte han duen klage saart: “Høken tok min kjære bort!” Efter red han saa langt av lei, Høken fløi utpaa vilden hei. Høken fløi til en hage, Den blomstrer alle dage. I den hagen er der en hall, Indi er der hængt med purpur om pall. Der ligger en ridder og rinder blod, Han er drotten gjæv og god. Han ligger under skarlagen blaa Med Corpus domini skrevet oppaa - (ibid.: 76). Ein annan og meir indirekte teknikk er al- ludering til viser, anten ved referat av innhaldet, ved at tittelen blir nemnd eller ved at eit gjenkjenneleg sprákuttrykk blir referert. Ovanfor har vi sett eit eksempel pá innhaldsreferat av ei vise - nár det i Korset blir fortalt at Geirmund Hersteinssøn syng om riddaren som leika lauvet av lind og horn av levande fe. Eit eksempel pá referat av handling og nemning av tittelen i kom- binasjon finn vi om lag midt i Korset. Det er ein scene der Simon Darre ligg for døden - han spør Kristin korleis ho ville tatt det om han ikkje ville gitt avkall pá henne da ho vart kjend med Erlend: »”Jeg tror ikke du hadde fagnet mig blidelig, naar jeg steg i bmdeseng til dig -”. “Jeg tænker jeg hadde tat kniv med mig i sengen”, hvisket hun halvkvalt. “Jeg hører du kjender visen om Knut i Borg” - Simon smilte barsk. “At slikt er hændt mellem folk har jeg aldrig hørt. Men Gud vet om ikke du hadde gjort det, du!”« (Korset: 256). “Knut i Borg” finst báde hos Grundtvig og hos Landstad - og elles pá færøysk og islandsk. Det er ei riddarvise - der vari- antane har noko ulik utforming. Visa fortel om eit trekantdrama mellom Knut i Borg, kongen og liti Kjersti eller Kirstin. Det má seiast á vere eit høveleg namn pá den kvin- nelege hovudpersonen, som sáleis blir báde ánds- og namnefrende til Kristin Lavrans- datter. Kongen svik Knut i Borg og tar livet av han. Nár han tvingar liti Kjersti til á gá i
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Fróðskaparrit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.