Fróðskaparrit - 01.01.1994, Síða 111

SANDOYARMÁL - LEYSLIGAR HUGLEIÐINGAR
123
oyska orðabókin fingið til nýtslu, og tað
kemur sera væl við.
(Til tess at geva áhoyrarum eina hóming
av tí serstaka dámi í ljómi og máltóna í hin-
um ymsu bygdarmálunum, vórðu spældir
stubbar av upptøkum við fólki úr sýsluni á
ljóðbondum, sum eru í varðveitslu í banda-
savninum á Føroyamálsdeild Fróðskapar-
seturs Føroya).
Hvørja framtíð man sandoyarmál - eins
og onnur bygdamál - eiga fyri sær? Nú fer
fram ein samjavnan og einsháttan á hesum
øki sum aldri fyrr í søguni. Meginskúlin
man gera sítt við fremmandum lærarum,
sum tó munnu vera vitandi um virðini í
bygdamálunum. Men meginárinið man
koma úr fjølmiðlum sum útvarpi og sjón-
varpi, og harafturat ger bøtt ferðasamband
eisini sítt.
Vit tala nógv um málrøkt í felagsskrift-
máli okkara, men ikki minni áttu vit at røkt
bygdamálini eftir sínum fortreytum við tí í
hyggju ikki bert at royna at bjarga teimum
frá týning, men eisini at menna og fetta tey
til framtíðar lív og gróður. Væl ber til at
varðveita sítt mál, tó at ein er setstur aðra-
staðni í landinum at búgva og starvast. Fyri
mín part kann eg ikki rósa mær av at tosa
ramligt sandoyarmál longur, men eyðkenni
sum t.d. ganga [ganga] og fólk [folk] fari eg
aldri at sleppa, meðan eg eri omaná.
Væl er vert, at bøm og ung læra at virða
onnur bygdamál eins væl og sítt egið.
Sjálvur haldi eg tað vera til skaða fyri eitt
bygdarmál, at tað verður havt til teitis við at
apa eftir tí og herma, so at tað verður hildið
umboða eitthvørt fjákut, løgið ella ‘bygdar-
ligt’ í láturverdari merking. Hví skulu t.d.
jólamenn ár um ár tosa heimasandsmál!
Tað kann vera stuttligt í løtuni, men eg stúri
fyri, at endans úrslitið verður hitt sama sum
eitt nú í donskum skemtileikum, har ið býtt-
lingar og einfeldingar verða latnir tala
bygdamál, helst jútskt. Tílíkt veksur ikki
um virðingina fyri bygdamálunum.
Væl veri teimum, ið ikki skammast við
sítt. Tað verður heldur enn ikki deydligt, tá
ið allir føroyingar tala við sama máldámi.
At enda ynski eg málinum her í míni
kæru heimaoyggj góða framtíð og blíða, og
fólkinum, her býr.
Jóhan Hendrik W. Poulsen
Føroyamálsdeildin
Fróðskaparsetur Føroya
FR-100 Tórshavn
Færøeme