Andvari - 01.04.1960, Side 61
HELGI SÆMUNDSSON:
Ljóðaþýðingar Ivars Orglands.
Ivar Orgland hefur þýtt úrvöl þriggja
íslenzkra ljóðskálda á norskt landsmál,
°g hafa bækurnar vakið mikla athygli
frænda okkar austan hafsins. Sætir su
hókmenntakynning vissulega tíSindum.
Orgland kann íslenzku prýSilega og er
slyngur þýSandi, enda fjölhæft og
skemmtilegt skáld. Auk þess er norskt
htndsmál ágætlega falliS til þýSingar a
tslenzkum skáldskap vegna skyldleikans,
en þá tungu á flestum NorSurlandabúum
aS vera vorkunnarlaust aS lesa og skilja.
Og þessi útflutningur íslenzkrar ljóSa-
gerSar hefur tekizt mætavel. Þá er og
frásagnarvert, aS Orgland heldur upp-
teknum hætti og hefur þegar lokiS þýS-
ingu á úrvali eftir Stein heitinn Steinarr,
en þess mun von í sumar eSa haust.
Val Orglands á kvæSum DavíSs
Stcfánssonar, Stefáns heitins frá Hvíta-
dal og Tómasar GuSmundssonar reynist
þannig, aS úrvölin væru fullboSleg ís-
h'ndingum, þó aS deila rnegi um nokkur
tttriöi. Beztur er hlutur Tómasar í þessu
efni, enda hefur þýSandanum vaxiS ás-
ntegin viS hverja bók. Er Orgland ótrú-
^ega nákvæmur í túlkun sinni án þess
aS teygja norskt landsmál í áttina út
dl íslands. Jafn strangir gagnrýnendur
°g Paal Brekke, Egil Rasmussen, Odd
Solumsmoen, Ragnvald Skrede, Trygve
njörgo og Olav Midttun segjast varla
inna þýSingarkeim af ljóSunum, og Hall-
Va|d Mageröy, sem hér var sendikennari
°g veit vel, hvaS um ræSir, tckur í sama
st,eng. Sést af ummælum þeirra, hvaSa
virSingu Orgland ber fyrir verkefnum
sínum, því aS íslenzkum lesendum dylst
engan veginn samvizkusemi hans. En
hún er ekki stirS eSa dauS eins og til-
lærS kurteisi heldur þróttmikil og lifandi.
Er einnig athyglisvert, aS gagnrýnend-
urnir ljúka iSulega inestu lofsorSi á þau
kvæSi, sem blæbrigSaríkust cru í fegurð
sinni á frummálinu. MaSur skyldi ætla,
aS ÞjóSvísa Tómasar GuSmundssonar
rnyndi vandþýdd, en Orgland skilar
henni svo, aS Odd Solumsmoen getur
hennar sérstaklega í ritdómi sínum. Enn-
fremur gerir Orgland ser far um aS halda
þeirn einkennum í vinnubrögSum skald-
anna, sem eru sérstæS og táknræn fyrir
íslenzka ljóSlist. Honum verSur ekki
skotaskuld úr því aS þýSa stuSla og
höfuSstafi og jafnvel ýmsa þá rímtöfra,
sem leynast sumum íslendingum. OrS-
anna hljóSan virSist jafnan óumdeilan-
leg í þýSingu Orglands, þó aS fyrir komi,
aS hann hagræSi textanum meS hliSsjón
af lífsskilyrðum kvæSanna í Norcgi. En
það er gert af fágætri nærfærni og ríkri
tillitssemi viS ljóð og skáld, svo að að-
finnslur væru hótfyndni. Honum bregzt
sjaldan smekkvísin.
Útflutningur íslenzkra ljóða er sannar-
lega mikils virði. Fornsögurnar hafa gert
garðinn frægan erlendis, og sitthvaS af
sagnaskáldskap okkar frá síðari árum hef-
ur komizt á framfæri við útlcndinga. En
myndin af íslenzkum skáldskap cr næsta
ófullkomin, meðan ljóðagerðin kemur
ekki til sögunnar. Lífsþráður hennar er