Morgunblaðið - 28.10.2000, Qupperneq 6

6 LAUGARDAGUR 28. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Rikisstjórnin ætlar að hækka barnabætur um þriðjung á næstu þremur árum
I Kostnaðar-
Samanlögð hækkun ráðstöfunartekna vegna hækkunar barnabóta til ársins 2003
% •--Lægstar tekjur
aukí fyrir
ríkissjóð upp
á 2 milljarða
Tekjuhópar einstæðra foreldra Tekjuhópar hjóna og sambýlisfólks
Hæstar tekjur -

—
r Lægstar tekjur
Hæstar tekjur
nn
123456789 10
123456789 10

.
r
ST'' >
Á i i
á
Morgunblaðið/Jim Smart
Halldór Ásgrfmsson utanríkisráðherra og Geir H. Haarde fjármála-
ráðherra kynntu breytingar á barnabótakerfinu á fundi með blaða-
mönnum í Þjóðmenningarhúsinu 1 gær.
Barnabótakerfið fyrir og eftir breytingar
Hjón og barnafólk 2000 2001 2002 2003
Barnabætur með fyrsta barni v. 107.622 113.622 x 3,0% x 2,75%
Barnab. m. börnum umfram eitt 128.105 135.247 x 3,0% x 2,75%
Viðbót vegna barna yngri en 7 ára 31.703 fellur út fellur út fellur út
Ótekjutengdar barnabætur vegna barna yngri en 7 ára . 33.470 x 3,0% x 2,75%
Skerðingarmörk tekna 1.198.907 1.290.216 5% 4%
Skerðingarmörk eigna 8.771.598 fellur út fellur út fellur út
Skerðingarhlutföll eigna 1,5% fellur út fellur út fellur út
Einstæðir foreldrar
Barnabætur með fyrsta barni 179.251 189.244 x 3,0% x 2,75%
Barnab. m. börnum umfram eitt 183.874 194.125 x 3,0% x 2,75%
Viðbót vegna barna yngri en 7 ára 31.703 fellur út fellur út fellur út
Ótekjutengdar barnabætur vegna barna yngri en 7 ára _ 33.470 x 3,0% x 2,75%
Skerðingarmörk tekna 599.404 645.109 5% 4%
Skerðingarmörk eigna 6.579.243 fellur út fellur út fellur út
Skerðingarhlutföll eigna 3,0% fellur út fellur út fellur út
Skerðingarhlutfall tekna
Með einu barni 5,0% 5,0% 4,0% 3,0%
Með tveimur börnum 9,0% 9,0% 8,0% 7,0%
Með þremur börnum og fleiri 11,0% 11,0% 10,0% 9,0%
Auk þess að efna loforð
við gerð síðustu kjara-
samninga hyggjast
stjórnvöld afnema
eignatengingu barna-
bóta á næsta ári og
koma með ótekjutengd-
ar bætur fyrir börn
yngri en 7 ára, sem líta
má á sem ígildi barna-
korta, Forstjóri
ASI fagnar því að
ríkisstjórnin standi
við gefín loforð.
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti í gær
frumvarp sem felur í sér miklar
breytingar á bamabótakerfinu frá
því sem verið hefur. A næstu þrem-
ur árum munu bamabætur í heild
sinni hækka um þriðjung. Breyting-
arnar koma til framkvæmda í þrem-
ur áföngunum á ámnum 2001, 2002
og 2003. Frumvarpið er í samræmi
við stefnuyfirlýsingu ríkisstjómar-
innar og yfirlýsingu hennar frá því í
marsl sl. í tengslum við gerð kjara-
samninganna í vor. Frumvarpið
verður sent þingflokkunum eftir
helgina og að sögn fjármálaráðherra
lagt fram á Alþingi innan nokkurra
daga.
A blaðamannafundi í gær sagði
Geir H. Haarde fjármálaráðherra að
þau meginmarkmið breytinganna
hefðu náðst með því að draga úr
tekjutengingu barnabótakerfisins.
Breytingarnar gögnuðust öllu
barnafólki að einhverju leyti, en
mest milli- og lágtekjufólki Það væri
miidlvæg niðurstaða.
Aætlað er að kostnaðarauki ríkis-
sjóðs vegna breytinganna nemi um 2
milljörðum króna þegar allt verður
komið til framkvæmda árið 2003,
sem Geir sagði vera um 500 milljón-
um meira en ríkisstjómin hefði gefið
verkalýðsforystunni ádrátt um við
gerð kjarasamninganna í vor.
Þegar við álagningu á næsta ári
verða teknar upp ótekjutengdar
barnabætur fyrir börn undir 7 ára
aldri, að upphæð 33.470 krónur á ári,
sem yrði hrein viðbót. Skerðingar-
hlutföll tekna lækka um 2 prósentu-
stig, eða um 1% hvort ár, 2002 og
2003, þ.e. úr 5 prósentum í 3 með
einu barni, úr 9 prósentum í 7 með
tveimur bömum og úr 11 prósentum
í 9 með þremur börnum eða fleiri.
Jafngildir þetta um þriðjungs lækk-
un.
Samkvæmt breytingunum munu
skerðingarmörk tekna hækka um
5% árið 2001, um önnur 5% árið 2002
og 4% árið 2003. Auk þess hækka
skerðingarmörkin um 2,5% við
álagningu næsta árs, samkvæmt
núgildandi lögum. Heildarhækkunin
á næstu þremur árum nemur því
17,5%. Þá fellur eignatenging barna-
bótakerfísins niður í ársbyrjun 2001.
Bótafjárhæðir hækka í takt við
persónuafslátt á tímabilinu 2001-
2003, þ.e. um 3% árið 2001, 3% árið
2002, og 2,75% árið 2003. Auk þess
hækkar fjárhæð barnabóta um 2,5%
við álagningu næsta árs samkvæmt
gildandi lögum. Heildarhækkunin
vegna þessara breytinga nemur því
11,7% á næstu þremur árum.
Eins og meðfylgjandi súlurit bera
með sér leiða þessar breytingar til
hækkunar á ráðstöfunartekjum alls
barnafólks, þó mismikið. Mesta
hækkun fá þeir tekjulægstu. Þannig
er samanlögð hækkun ráðstöfunar-
tekna einstæðra foreldra, sem hafa
lægstar tekjurnar, ríflega 8%, á
meðan hækkunin nemur 3,7% í hópi
tekjulægstu hjóna og sambýlisfólks.
A súluritunum er tekjubilunum
skipt upp í 10 hópa. Þannig eru í
hópi 1 sá tíundi hluti almennings
sem hefur lægstu tekjurnar, í hópi 2
næstu 10% og síðan koll af kolli. í
hópi 10 er því sá tíundi hluti Islend-
inga sem eru tekjuhæstir.
Til viðmiðunar má nefna að hópi 5
hjá einstæðum foreldrum eru árs-
tekjurnar að meðaltali um 1,3 millj-
ónir króna og í hópi 5 hjá hjónum og
sambýlisfólki eru samanlagðar ár-
stekjur þeirra um 3 milljónir króna.
Hagsmunamál fyrir
allt barnafólk
Halldór Asgrímsson utanríkisráð-
herra kynnti bamabótakerfið fyrir
blaðamönnum í gær, ásamt fjár-
málaráðherra. Hann sagði aðgerð-
ina gott dæmi um vönduð vinnu-
brögð í mikilvægu máli, bæði af
hálfu stjórnarflokkanna og í sam-
staríí við aðila á vinnumarkaðnum.
Miklir útreikningar hefðu farið fram
í samtali við Morgunblaðið sagð-
ist Halldór vera afar sáttur við nið-
urstöðuna. Þetta væri hagsmunamál
fyrir allt barnafólk í landinu, ekki
síst þá foreldra sem væru í milli- og
lágtekjuhópum.
Hann sagði ótekjutengdar bætur
upp á rúmar 30 þúsund krónur með
hverju barni undir 7 ára aldri vera
ígildi barnakortanna, sem Fram-
sóknarflokkurinn hefði lagt til á sín-
um tíma. Hugmyndin með kortun-
um hefði verið að hafa bæturnar
ótekjutengdar. Nú kæmi þetta sem
eingreiðsla með álagningu næsta
árs, útfærsla hugmyndarinnar skipti
ekki máli, þ.e. hvort fólk fái kort eða
ekki.
„Við töldum mikilvægt að koma
þessu á strax, sér í lagi fyrir yngstu
bömin. Það er fólkið sem er að
stofna heimili og er að byrja að búa
sem nýtur þess. Þetta er mikil rétt-
arbót fyrir það fólk. Þarna er réttur
barna óháður tekjum foreldranna,"
sagði Halldór.
Hann sagði einnig hafa verið
nauðsynlegt við þessa aðgerð að
draga úr öðrum skerðingum og
hækka barnabæturnar almennt.
„Aðalatriðið að mínu mati er að
heildarmyndin er mjög hagstæð fyr-
ir einstæða foreldra og hjón með
lágar tekjur og millitekjur. Ég er af-
skaplega ánægður með þessa niður-
stöðu, sem jafnframt er liður í þeirri
kjarasátt sem tókst síðastliðið vor.
Þetta útspil ætti að vera til þess að
skapa meiri ró í kringum þau mál.
Þarna er um verulega aukningu
kaupmáttar að ræða hjá stórum
þjóðfélagshópi. Ég tel að þetta sé
mikið innlegg inn í þær kjaraviðræð-
ur sem eiga sér stað núna. Það er
ekki lítið mál þegar stórir þjóðfé-
lagshópar eru að fá 3% kaupmátt-
araukningu," sagði Halldór.
Geir Haarde sagði við Morgun-
blaðið að breyting barnabótanna
væri almenn aðgerð, sem ekki að-
eins nýttist þeim þjóðfélagshópuro
sem sömdu sl. vor heldur einnig
þeim er nú stæðu í viðræðum uro
nýja kjarasamninga.
„Þetta eykur kaupmáttinn hjá öll-
um og er af þeim sökum vonandi já-
kvætt innlegg inn í þær kjaravið-
ræður sem nú eiga sér stað,“ sagði
Geir.
ASI fagnar
breytingunni
Grétar Þorsteinsson, forseti Al-
þýðusambands íslands, sagðist í í
samtali við Morgunblaðið vera
ánægður með að ríkisstjórnin hefði
nú loksins staðið við gefin loforð frá
síðustu kjarasamningum, og í raiin
gott betur. Að vísu hefðu forráða-
menn ASÍ ekki séð endanleg gögn
frá ríkisstjóminni en við fyrstu sýn
virtist vera staðið við fyrri loforð.
Breytingar á barnabófakerfinu
komu til umfjöllunar á miðstjórnar-
fundi ASÍ í gær og sagði Grétar við-
brögð almennt hafa verið góð við tíð-
indum af ríkisstjórnarfundi.
„Þetta var mikilvægur þátturj >
kjarasamningsgerðinni og við fögp-
um þessum breytingum," sagði
Grétar.
Hann sagði að til viðbótar yfirlýS'
ingunni væri ríkisstjórnin að felia
niður eignatengingu barnabóta Óg
setja inn ótekjutengdar bætur fyiró'
börn yngri en 7 ára. Með þessuim
viðbótum væri ríkissjóður væntan-
lega að auka útgjöldin um 2 miUJ'
arða, en ekki 1,5 milljarða eins og
lofað hefði verið í tengslum við síð-
ustu kjarasamninga. Um viðbæturn-
ar sagði Grétar þetta vera alfarjð
vera ákvörðun ríldsstjórnarinnar óg
gott mál sem slíkt. Deila mætti uro
hvort ASÍ hefði farið sömu leið>
hefði sambandið haft eitthvað að
gera með ráðstöfun þessara fjár-
muna. Meginmálið væri að ríkis-
stjórnin væri að standa við gefin lof-
orð.
Tvær orðabækur
í einni
í fyrsta sinn á íslandi er komin út ensk-íslensk/
íslensk-ensk veltiorðabók.
Bókin er tvískipt í kilju og er henni
velt við til að skoða hvorn hluta
fyrir sig þannig að hún er afar
handhæg í notkun. Hún er einnig
með hraðvirku uppflettikerfi og
inniheldur 72.000 uppflettiorð
þannig að auðvelt er að finna það
sem leitað er að.
Kynningarverb: 5800 kr.
OJ
ORÐABÓKAÚTGÁFAN