Skírnir - 01.01.1856, Side 18

20
FRÉTTIR.
Daninörk.
ráítgjöfum sínum svo miklar nafnbætur, ab þeir eru nú allir í efstu
deild metor&amanna.
Jjíng Dana var aptur sett 1. október, en síban slegib á frest
til 1. desembers. þar hafa verib rædd ýms mál, er snertu landbún-
abarlög Dana, um nýja járnbraut á Jótlandi og enn afera milli Kaup-
mannahafnar og Helsíngjaeyrar. þá lagfei og stjórnin fram frumvarp
um þa?>, ab „innlend mál nýlendanna” (sjá niburlag 5. stjórnlagagr.
í Skírni í fyrra, 6. bls.) yrbi afeskilin frá málum Danmerkur og
gjörfe ab alríkismálum. í ástæbunum vife frumvarp þetta verfeur ráfe-
gjafanum tilrætt um ísland og Færeyjar, um leife og hann talar um
Grænland, og fer um öll þessi lönd þessum orfeum: „öll þessi lönd
hafa afe vísu verife köllufe aukalönd einu nafni, en þó er mikill
munur á þeim: Færeyjar eru ekkert annafe en eitt prófastdæmi úr
Sjálandi, Grænland er nýlenda, og þafe svo, afe landife er eins og
hver önnur konúngsjörfe; en þá er öferu máli afe gegna mefe ísland,
því þafe hefir allajafna haft réttindi sem landshluti sér í lagi”. þessu
máli er ekki enn lokife. þíngmenn komu fram mefe ýmsar laga-
uppástúngur. J. A. Hansen kom mefe þafe frumvarp, afe landeigandi
skyldi vera skyldur til afe selja landseta ábýlisjörfe hans, þá er hann
heffei rétt til afe búa á henni æfilangt efeur afe erffeum, og land-
seti vildi kaupa hana, skyldi þá tiltaka menn til afe meta hana,
en leigulifea skyldi upp gefinn þrifejúngur af matsverfeinu fyrir ábúfear-
rétt sinn. þetta mál hefir næstum komife fram á hverju þíngi
sífean 1849, og þafe er afealmál bændavina. þafe tvennt hefir eink-
um valdife mestum umræfeum nú og fyrr, hvort álíta skyldi, afe sá,
sem á festujörfe býr, eigi jörfe þessa ásamt landeiganda. Sumir
hafa álitife afe leigulifeinn ætti jörfeina afe nokkru, þar sem landeig-
andi ekki gæti byggt honum út né erfíngjum hans, ekki heimtafe
nema þá landskuld, er í fyrstu var um samife, og festu, þá er sonur
tekur vife af fofeur. Aptur eru aferir, sem álíta ábýlisrétt leigulifea
ekki öferu vísi en sem eignarhald um lengri efea styttri tíma. þá
hefir og verife löng þræta um þafe, hve mikils virfei erffearábúfe
sé, hvort sem hún er nú álitin sem eign efeur handheffe; sumir
virfea hana 4, aferir j, \ efeur 4 af öllu jarfearverfeinu. þenna hluta
vilja menn láta leigulifea fá uppgefinn, ef hann kaupir jörfeina, en
annars andvirfei hans, ef annar kaupir. þafe yrfei of langt afe telja