Skírnir - 01.01.1906, Page 77

Skírnir.
Ritdómar.
77
Hjer munu sumir alþíðumenn skilja 5. og 6. vísuorð á þá leið, að
goðin hafi brent »hána«, o: skinnið, af Gullveigu í höll Háars
{Óðin8)! Þeim mun varla detta í hag, að hána sje forn mind fhir
hana (o: Gullveigu). Frá sjónarmiði fornmálsins verður hjer auð-
vitað ekki hjá því komist að rita hána (með löngu <x-i), til þess
að kveðandi haldist. Enn ef filgt er framburði níja málsins, þá
ruglast kveðandi ekki, þó að hana sje ritað, því að a er hjer (í
firra atkvæðinu) framborið sem langt nú á dögum. Að rita hána
á þessum stað í bók, sem ætluð er íslenskri alþíðu, er ekki til
annars enn að villa lesandanum sjónir og gera honum ervitt firir
að skilja efnið.
Skíringar þær, sem filgja kvæðunum eru betra enn ekki. Enn
þær eru alsendis ónógar. Þar er miklu fleira látið óskírt af því,
sem skíringar þarf, enn hitt, sem skírt er. Það eitt má virða
útgefandanum til vorkunnar, að bókin hefði orðið afarlöng, ef
nægilegar skíringar hefðu filgt, og við það hefði hún auðvitað
orðið miklum mun dírari. Kostur má það heita á skíringunum,
að þær eru flestar stuttar og gagnorðar, eun því miður eru þær
stundum svo gagnorðar, að þær verða lítt skiljanlegar, t. a. m.
skíringarnar við Yöluspá 26 5 og 26 7, 31 2 (yytívur: goði(( —
alþíðumanni mun hætta til að halda, að »goði« sje nefnifall
af karlkinsorðinu goði), 41 4; Hávamál 129 7 (»óður<( tví-
rætt); Völundarkv. 37 4; Oddrúnargrát 28 3 o. fl. Sumt er það
í skíringunum, sem jeg kann ekki við, og sumt, sem jeg tel vera
beinlínis rangt. Skal jeg taka fram fáein dæmi. Rúmið leifir
ekki meira.
Oviökunnanleg þikir mjer skíringin á Völuspá 24 5—6 (hverr
hefði lopt alt lœvi blandit); að blanda lopt lœvi er blátt áfram
ekki annað enn »eitra loftið«, enn merkir ekki »að skapa þessa
lævíslegu aðferð«.
Við Völuspá 31 4 (Ek sá Baldri . . . örlög fólgin) segir útg.,
að fólgin þíði s. s. »ákveðin«. Þetta er að nokkru leiti rjett, enn
þó ekki alveg nákvæmt, því að í orðinn felst um leiö, að örlög
Baldurs sjeu h u 1 i n öðrum enn völunni.
Við Völuspá 32 3: »sorgarör« er varla nógu sterkt orð til að
þíða harmflaug.
Við Völuspá 33 2: Forsetningin und þíðir víst altaf í Eddu-
kvæöunum sama sem undir í nútíðarmáli, ekki beinlínis = »við«
eða »firir innan«.