Skírnir - 01.08.1906, Page 29

Skírnir.
Horfur kirkju og kristindóms hér á landi.
221
legt, og þeir trúa á meðfædda guðsmynd eða »guðsson« i
manneðlinu. Og loks trúa allir leiðandi menn þessa
heims nú á dögum, að mannvit, þekking og reynsla eigi
úrslitum að ráða, eins i trúarefnum og á öðrum svæðum
lífsins. »öll opinberun«, segir Harnack, »hefir birzt fyrir
andríki einstakra manna, eða gegnum persónur«.
Þessi trúarkenning mun nú þykja fáskrúðug hér á landi,
ef ekki ókristileg; er það og eðlilegt þeim, sem enn finna
frið og huggun í hinni gömlu trú, og ekki skilja enn gildi
og sannindi hinnar nýju. Hún hefir þó auk annars þann
kost, að fáir hinna mörgu miljóna fráhorfinna manna munu
mótmæla henni með hálfri þeirri ákefð, sem liinni stefn-
unni er andæpt. En hitt er satt, að sem trú er stefna
þessi varla til hálfs enn ákveðin.
Alt þetta áður sagða átti nú að vera inngangsorð til
fróðleiks og leiðbeiningar þeim er þyrftu áður en nefndir
væru vorir sérhættir. En þar skal farið fijótt yfir sögu.
Eins og hent var á, getur lítilla stórbóta eða breytinga
verið að vænta í kirkju- og trúarmálum eins og stendur
hér á landi. Þetta atriði rná ætla að alþýðu manna sé
orðið fullkunnugt. Nú er enn nýtt kirkjublað komið á
gang; virðist það fara jafn hægt úr hlaði sem hin áður
sofnuðu. Hvernig viðtökur það muni fá leiði eg engar
getur að að svo stöddu; en fái það jafn daufan byr hjá
þjóð vorri eins og hin fyrri hafa fengið, er það mín trú,
að sök þess verði sem fyr fremur hjá útgefendunum en
alþýðunni. Er það segin saga, að fríkirkjum með fjör-
ugum hreyfingum, eða þá einstökum óháðum mönnum,
sem helga sig alla málefninu, farnast betur að fá lesend-
ur og vini en ríkiskirkjunum. Má þó til mikils ætla af
svo vitrum og enda tiltölulega frjálslyndum mönnum, sem
hafa á hendi ritstjórn blaðsins. Er vonandi, að allir, sem
ráðast í að gefa úf, kirkjublöð taki að sjá, að slík rit ganga
aldrei út hér á landi nema þau fylgi betur tímanum, hafi
meiri og tleiri fróðleik að bjóða en fyr, forðist margtuggnar
sveitaprédikanir, lítt frumlega sáhna og annað trúboðs- og
smáritarugl, sem hin yngri kynslóð vill ekki við líta.