Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Síða 19

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Síða 19
19 af náttúrinni, þar sem þótti einkennilegt, og mjög er undarlegr þessi þykki jarðvegr, sem er ofan á þessum háu hólum, er gnæfa upp fram við Sogið, og ólikir því, er mér sýndist þar veraíkring, og „Haugar" hafa þeir verið kallaðir það menn muna: „Úlfljóts- haugr“ „Villingshaugru og „Ölvishaugr*. þ>eir eiga eftir munn- mælunum að vera haugar landnámsmanna þeirra, erbjuggu á þeim jörðum þar í grend, er við þá eru kendar; enn þá er auðvitað, að Villingavatn ætti að réttu að heita Villingsvatn. Haugar þessir eru norðan til á Dráttarhlíð, lítið eitt sunnar enn þar sem Sogið kemr úr þingvallavatni. Fram af haugunum er halli grasi vaxinn að Soginu, síðan flugberg niðr. J>ar við ósinn er vítt hellisgap, er tekr fleiri hundruð fjár, og er einstigi að; er hellirinn margra faðma hár, er hann kallaðr „Skinnhúfuhellir11, og „Skinnhúfuhakki“ þar út norðr frá í hvamminum nær ósinum og Soginu. Skinnhúfa tröll- kona er nefnd í Ármanns sögu1, og hlýtr hellir þessi að vera kendr við hana. Annar hellir er vestan til í hlfðinni, hafðr fyrir fjárhelli frá Villingavatni. þ>egar staðið er uppi á miðhaugnum, er hálf- ógurlegt að horfa niðr í Sogið grœngolanda, þviað hæðin öll niðr í Sogið hygg eg sé þar á annað hundrað faðma. Síðan fór eg inn að Ölvisvatni (Ölfusvatni); spurðist þar fyrir, og hugði að því, er þar var fornlegt. Úti á túninu spottakorn fyrir útsunnan bœinn er fjárhús, sem stendr á flötum hól, bygt fyrir hér um bil 30 árum; það heitir nú „Hofhús“. Steinar höfðu verið teknir þar upp úr í húsið, og þó vóru steinar eftir niðri; þar sást fyrir vegg eða hleðslu, enn nú verðr ekki í neitt ráðið, sfðan húsið var bygt. far fyrir neðan, skamt í landsuðr, er svo kallað „Grímkels- gerði“ með fornum garði digrum, vallgrónum; gerðið er stórt sem kýrvöllr. Rétt við garðinn inni í gerðinu skamt frá Hofhúsinu, er áðr var nefnt, er þúfa stór í túninu, sem kölluð er Grímkelsþúfa“; hún er 28 feta löng, enn 8 fet á breidd, snýr í norðr og suðr, og mjórri í norðrendann, afbrugðin frá öðrum þúfum þar í nánd. þetta stendr heima við Harðar sögu Grímkelssonar, Kh. 1847, bls. 59: „ok var hann jarðaðr suðr frá garði“. Steinn einn er þar f bœnum, sem er kringlóttr og nokkuð flatr, hér um bil 2 fet að þvermáli; ofan í hann er bolli kringlóttr, sem er auðsjáanlega höggvinn með nokkurn veginn þvergníptum börmum og nokkurn veginu sléttum botni, og er 10 þuml. að þvermáli og 3 á dýpt. Annar steinn er þar og til, sem eg gat þó ekki séð, þar eð hann mun vera í kjallara undir timbrhúsi í undirstöðu neðan til, enn að 1) Saga þessi er eigi forn. Dr. Konrad Maurer ætlar hana samða af sýslumanni Halldóri Jakobssyni á árunum 1757—81 (Islándiche Apocrypha I, Germania XIII. 71. bls.). Dr. Guðbrandr Vigfússon eignar hana og Halldóri Jaúobssyni (Ný Fé- lagsrit XIX. 134. bls. Sturl. s., Oxf. 1878, Prol. lxiv.). 2*
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.