Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 81

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 81
31 þetta kölluðu þeir hlaut ok hlautbolla. Hlautinu skyldi dreifa yfir raenn ok fé, en fé þat sem þar var gefit til skyldi hafa til mann- fagnaðar, þá er blótveizlur eru hafðar. En mönnum er þeir blót- uðu skyldi steypa ofan í fen þat, er úti var hjá dyrunum; þat köll- uðu þeir blótkeldu“. það verðr eigi séð af þessari lýsingu, hvort hof þetta hefir verið alt af timbri gjört, eða torfhús. þó þykir mér hið síðara líklegra. þar sem talað er um, að hofið hafi alt verið gluggað, þá er líklegt, að hofið hafi verið bygt á sama hátt sem hinir fornu skálar, þannig að skot hafi verið umhverfis í hofinu, enn gluggaröðin fyrir ofan skotið fyrir neðan þakbrúnina. Njáls- saga segir t. d. um skála Gunnars, að gluggar hafi verið hjá brún- ásum, nl. fyrir ofan skotið, þvíað Gunnar sá, þegar austmaðrinn gekk eftir útbyggingunni og kyrtilinn bar við gluggann. þar af sést, að hér var skot umhverfis skálann, og er líklegt, að lík bygg- ing hafi verið á höfuðhofunum, þvíað aðalhúsið var haft fyrir veizlu- skála og þar sem enn fremr er talað um, að hof þetta hafi verið tjaldað, eins og skálarnir vóru. Hér lítr út fyrir, að stallr hafi ver- ið í afhúsinu, þar sem goðin stóðu á, og þar fyrir framan aftr sá stallr, sem þiljaðr var ofan með járni, og sem bæði hlautbollinn stóð áog hinn vígði eldr; þar lá og hringrinn. Eg hygg, að þessir hlautbollar eða blótbollar, sem á stallinum stóðu, hafi eigi þurft að vera ákaflega stórir, enn einungis hafiíþá verið látið nokkuð af blóði fórnar- dýranna, og því einungis dreypt sem helgitákni bæði á þá hluti, sem helga skyldi, og sömuleiðis menn, eigi þannig, að þetta hafi verið mak- að í fórnarblóðinu, heldr því að eins lítilfjörlega stökt á það, sem helga skyldi. Eg hygg, að öllu því blóði fórnardýranna, sem eigi var brúk- aðíhofið, hafi verið steypt í blótkelduna, sem oftast er nefnd við hvert hof; til annars gat hún ekki verið brúkuð, þvíað mannblót munu víst hafa verið mjög sjaldgæt hér á íslandi; þau eru að eins nefnd á einum stað, nefnil. þegar kristni var lögtek.in, þá er heiðingjar ætl- uðu að fórnfœra mönnum, enn slík vandræði, sem þar var um að rœða fyrir heiðingja, höfðu líka aldrei komið fyrir. Um mannblót er oft talað í öðrum löndum, og getr það verið orsök til þess, að menn hafi ímyndað sér þau tíðari á íslandi, enn þau í raun og veru vóru. Hafi mannblót verið tíðkuð hér á landi, þá má vel vera, að menn hafi verið kœfðir í þessum blótkeldum. Samt talar Kristni- saga við þetta eina tœkifœri um að hrinda þeim fyrir björg, sem blóta skyldi, enn það getr verið af því, að á þingvelli var ekkert hof, svo menn viti til eða geti leitt hinar minstu líkur að. Fórn- ardýrin vóru eigi kœfð 1 keldunni, þvíað nokkuð af blóði þeirra var, eins og áðr er sagt, haft til helgitákna. Hefði dýrin verið kœfð, gat ekki verið að tala um blóð úr þeim; blótkeldan gat því eigi verið höfð til annars enn að hella í hana blóði fórnardýranna, sem eigi þurfti að brúka til helgihaldsins, þvíað hvergi er þess getið í 6
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.