Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 12

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 12
grjót er eigi að rœða, er lagt gæti verið í nokkra vissa röð, ne'ma sums staðar hryggr af smágrjóti undir hringröndinni yztu; þessi grjóthfyggr kom í ljós í tveimr af hinum nefndu skurðum, enda Hka, enn óljósara, í hinum þriðja, þar sem þeir skera umrönd (peri- feríu) hringsins, og fyrir líkum grjóthrygg vottar bili innar itveimr skurðanna, og gæti sá hryggr hugsaztað liggja undir öðrum hring innan í hinum, er hefði styttra spöl (radius); jafnvel innar kynni að sýnast votta sums staðar fyrir gijóthrygg (hring ?). Önnur aðalástœða fyrir því, að engin stórkóstleg fornbúð eða bygging hafi getað staðið á Lögbergi í fornöld, er sú, að þvermál hringsins er, eins og áðr er sagt, 60 fet, enn fyrir utan hringinn, bæði fyrir ofan og neðan, er eggslétt flöt á sléttu bergi, og jarðvegr að eins 3—6 þumlungarað meðaltali. þannig er mannvirkið glögglega takmark- að að stœrð, og lögunin er eins og áðr er sagt og nákvæmlega mæld nokkurn veginn glögg hringmynduð upphækkun með litilli tótt innan í og með frá 3—1 álnar þykkum jarðvegi; hlýtr það því að vera ljóst, hvé ólíkt þetta hringlagaða mannvirki er búðum þeim, er eg gróf upp á þ>ingvelli. Enn hins végar getr engum dulizt, að þessi þykkva upphækkun á jarðvegslitlu bergi er bersýnilegt mann- virki, enda fanst þar hlutr úr járni 1*/2 alin í jörðu niðri. Járn þetta er að lengd nær tveim þumlungum, flatt, með víðu gati í öðrum enda, enn á hinum endanum er tigulmyndaðr spaði. J»ess skal getið, að moldin í tóttinni að innan var svo föst, að efldr maðr gat trauðlega stungið beittum stálstaf lengra enn ]/a alin niðr, enn moldin í hringnum var miklu lausari fyrir. Tóttin hefir öll þau einkenni, að hún sé síðar bygð og standi ekki í sambandi við hringinn, þar sem hún ekki er bygð í miðju (centrum) hans, og hefir yfir höfuð öll önnur einkenni enn hann. Botninn á Lögbergi undir mannvirkinu sýnist veralægstr í miðjunni; kemr það mest af þvl, að barmrinn að vestan hefr sig upp og hallar inn að. Neðan til í miðri þessari upphækkun hér um bil eina alin 18—12 þumlunga frá berginu, eftir því sem bergið er slétt eða óslétt, sést móta fyrir þunnu svörtu plöntulagi. Ofan á því er ljós vottr um ösku og líka viðarkol, einkanlega á einum stað, enda víðar; plöntulagið svarta má rekja víðast hvar. Af þessu er það ljóst, að þessi upphækkun á Lögbergi eðamann- virki skiftist í tvö tímabil, hið yngra og hið eldra, því eldra lagið, sem undir er, hefir verið orðið plöntu-og grasi-vaxið, þegar tóttin og meiri upphækkun var gjörð ; gæti mannvirkið líka hafa tekið fleiri breyt- ingum síðar. Tóttin er liklega lítil búðartótt frá seinni tímum (?), og Lögréttan siðan verið höfð þar, eins og munnmælin benda á, að Lögberg hefir stundum verið kallað Lögréttuspöng á seinni tímum. Stœrðin á tóttinni er lík því, sem Lögréttan var á síðustu tímum fyrir vestan ána niðr undan hleðslunni á gjábarminum, því- að hún sést þar glögt innan í gamalli búð miðri, sem i munnmæl-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.