Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 95

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 95
95 konungr gekk í hofið á Mœrinni, segir Heimskr. bl. 184^: „Ólafr konungr gékk nú í hofit ok fáir menn með honum, ok fáir af bóndum. En er konungr kom þar sem goðin váru, þá sat þar f>órr, ok var mest tignaðr af öllum goðum, búinn með gulli ok silfri. Ólafr konungr hóf upp refði gullbúit, er hann hafði í hendi, ok laust þór, svá at hann féll af stallinum. Síðan hljópu at konungs- menn ok skýfðu ofan öllum goðunum af stöllunum11. Eins er þetta i Fms. 2, 44—45. Um Jómala, goð Bjarma, er talað í Heimskr. bl. 3825: „Mælti þ»órir: í garði þessum er haugr, hrœrt alt sam- an, gull ok silfr ok mold; skulu menn þar til ráða; en i garðinum stendr goð Bjarma, er heitir Jómali; verði engi svá djarfr at hann ræni...............J>órir veik aptr til Jómala ok tók silfrbolla, er stóð í knjám honum; hann var fullr af silfrpenningum ; steypti hann silfrinu í kilting sína, en dró á hönd sér höddu, er yfir var boll- anum, gékk þá út til hliðsins;............Siðan rann Karli at Jó- malanum, hann sá at digrt men var á hálsi honum. Karli reiddi til öxina ok hjó í sundr tygilinn aptan á hálsinum, er menit var fest við. Varð högg þat svá mikit, at höfuðit hraut af Jómala“. í Fornaldarsögum 1, 298, er talað um ákaflega stóran tré- mann, sem var goð, hann fanst á Sámseyju, og átti að hafa verið blótaðr af Ragnarssonum. Fornaldars. 2, 63 segir frá hofinu í Baldrshaga, og að skíðgarðr mikill hafi verið kring um það, og að þar hafi verið mörg goð, enn þar var Baldr mest tignaðr. „f>ó var af Baldr mest haldit“. Svo segir enn fremr, bl. 861( um þetta sama hof: „Síðan gekk Friðþjófr inn, ok sá, at fátt fólk var í dís- arsalnum, voru konungar þá at dísablóti, ok sátu at drykkju; eldr var á gólfinu, ok sátu konur þeirra við eldinn ok bökuðu goðin, en sumar smurðu ok þerðu með dúkum“................„sá hann (Frið- þjófr) hringinn góða á hönd konu Helga, er hún bakaði Baldr við eldinn“ .... „en Baldr féll út á eldinn“ . . . „lýstr nú eldjnum í bæði goðin, en þau vóru áðr smurð, ok upp í ráfrit, svá at húsit logaði“. Á þessum stað er talað um Baldrsdýrkunina, og at lík- neski var af Baldri í hofinu, enn þar sem talað er um dísablót, og salrinn kallaðr dísarsalr, þá er líklegt, að hin goðin hafi veriðkven- kyns goð eða Dísir. J>ar sem talað er um að baka goðin við eld og að smyrja þau, þá er líklegt, að það hafi átt að vera nokkurs konar helgisiðr, enn ekki man eg til, að um slíkt sé talað nema á þessum eina stað. í Fornaldarsögum 3, 213 er og talað um Jómala Bjarma, með ákaflega miklu skrauti, gullkórónu settri gimsteinum, dýrindismeni og silfrbolla fullum af gulli. Að hugsuninni til er lýsing þessi lík hinni fyrri, enn í henni eru svo miklar öfgar, að ekki verðr neitt verulegt á henni bygt. Fleira því um líkt um hof og goð er í 3. bindi af Fornaldarsögum, sem eg hirði eigi um að tilfœra.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.