Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 41

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 41
41 Bláskógaheiði og riðu svo suðr til Vallarins; enn þeir að austan, Skeggbroddi og J»orgeir úr Laugardal, og Járnskeggi að norðan hafi hitzt við Reyðarmúla. f»etta getr verið, að þeir hafi mælt þar mót með sér, þó að einn þeirra væri að norðan. Eg vona nú, að það geti verið hverjum ljóst, hvað Bldskógar og Bldskógaheiði hét í fornöld; hefi eg tekið það þannig fram vegna þess, að um það vóru deildar meiningar áðr. Crag'iiheiði heitir nú millum Ármannsfells og Súlna, uppblás- in sandheiði; hún er nefnd við för Orœkju í Skálholt VII þ., 158 k., i.b., bl. 3q627 : kómu þeir þá ofan á Jfingvöll og sumt liðið á Kárastaði og Brúsastaðih Gagnheiði er og nefnd VII. þ., 179. k., 2. b. bl. 3o9, þegar þeir Tumi Sighvatsson fóru suðr að Olfusvatni til hefnda eftir Snorra Sturluson. J>að litr helzt út fyrir, að þessi vegr millum Ármannsfells og Súlna hafi verið farinn, þegar koma skyldi sunnarlega í þ>ingvallarsveitina eða þegar farið var fyrir sunnan fingvallarvatn; annarstaðar er eigi Gagnheiði nefnd. J>essi örnefni eru öll nefnd í röð niðr eftir i Sturl. við þing- reið J’orgils Oddasonar og hafa þau öll sama nafn enn: Víðikjörr, Irldls (þ. e. Tröllaháls), Sandvatn, Klyýtir, (Sandklyftir) Armannsfell, Sleðads^. Sumir hafa haldið og halda enn, að Sleðaás sé sama og Tröllaháls. Á íslandskortinu eftir Björn Gunnlaugsson er Sleðaás settr ofan til við Tröllaháls, og Sveinn Pálsson talar um í Dagbók sinni 1773, að Sleðaás sé einnig þar (sbr. Kálund I. bl. 151), enn þetta getr með engu móti verið rétt, sögurnar sanna það. Sleða- ás heitir enn í dag ásklifið, sem gengr suðr úr Ármannsfelli fyrir ofan grœnu brekkuna, sem kallaðr er Bás, og Sleðaáshraun heitir þar niðr undan. Grettissaga Kh. 1853 nefnir Sleðaás bl. 317, þar sem höfðingjarnir áðu, er þeir riðu af þingi, og Grettir hóf stein- inn, er sagan segir að liggi þar í grasinu. Enginn slíkr steinn er þar nú, sem líklegr er til að vera Grettistak, og enginn hefir neitt vitað um hann með vissu um langan tima. Grettissaga tekr bl. 762 betr af tvímælin með Sleðaás: „Hann (J>órhallr) gekk upp und- ir Sleðaás ok suðr með fjalliþví, er ÁrmannsQall heitir; þá sá hann, 1) Bnn þegar þeir Órœkja vóru að náttverði á þingvelli, og sagt var, að þeir Gissur væri komnir sunnan að Gjábakka, stefndi hann mönnum sínum á Almannagjáarhamar, líklega til ráðagerðar fyrst, og þá til að veita viðnám í Kárastaðastíg (efri gjánni), þvíað þar var hið bezta vígi. Enn nú er ör- nefnið gjáhamar skamt fyrir norðan Kárastaðastíg, eins og sjá máaf Alþing- isstaðnum. Ekki væri því óeðlilegt, að hér sé meint örnefnið Gjáhamar, sem Grág. nefnir 24. k. eins og áðr er sagt. 2) Hvalvatn heitir nú norðaustan undir Súlum, það er sama og Súlnavatn; austan við það heitir nú Skinnhúfuhöfði, og hellisskúti þar Skinnhúfuhellir. þessi örnefni koma fyrir í Armannssögu, enn hún er ein af vorum yngstu landvætta sögum.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.