Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Page 59

59
heldr alveg sléttr, og þar sem hann er á annað borð heill, sýnist
yfirborðið fágað. Eg skal ekki fara mörgum orðum að sinni um,
til hvers þessi beinknífr hefir verið hafðr, eða hverja þýðing hann
hefir; það er ekki hœgt að segja, þar sem ekkert er til saman-
burðar, og þessi er sá fyrsti, sem hér hefir fundizt. Verkfœri hefir
hann naumast getað verið, enn þess mætti til geta, að hann hefði
verið tákn (symbolum) upp á frið, eða þá fórnarknífr, og átt þann-
ig að merkja goðatign(?); enn ekkert af þessu verðr sannað að svo-
komnu, enn víst er það, að yfir hinum fornu Vatnsdœlum hvíldi
friðr, spekt og höfðingskapr, eftir því sem andi Vatnsdœlu bendir á.
5. Beinkambr. Ilann er í 10 pörtum eða fleirum, og vantar
þó nokkuð; þegar öll brotin eru samanlögð svo vel sem verðr,
sýnist hann að hafa verið fullir 7 þumlungar að lengd, enn á breidd
hér um bil 2 þumlungar, þar sem hann er breiðastr. Ávalir bein-
okar eru báðum megin, er smámjókka út til endanna; þeir hafa
verið negldir með smáum járnnöglum. Okarnir eru báðum megin
grafnir með brugðnu hnútaverki, sem liggr eins og í tiglum, og
er snildarverk; tennrnar eru vel gjörðar og svo jafnar, sem þær
væri sagaðar með maskínusög, og má það til að vera. Tennrnar
eru svo smáar, að 18—20 taka yfir þumlunginn. Annars er þessi
kambr líkr þeim, sem fanst í dysjunum á Hafrbjarnarstöðum, eink-
annlega beinokarnir og verkið á þeim, það sem verðr séð, og líka
tennrnar, og er það nokkur sönnun fyrir aldrinum á þessari dys,
þvíað þar fundust hestbein og hundsbein saman með mannsbeinum, og
verða því Hafrbjarnarstaðadysjarnar að vera frá rammheiðnum tíma.
6. Metaskál úr bronce; hún er heil og sem flöt hálfkúla í
lögun, tveir þumlungar og þrjár línur í þvermál. þ>essi skál er vel
gjörð, þunn að neðan og þykk í blábarminn, og svo slá þeir, er
vel kunna að smíða. Annars er hún af sömu gjörð og sömu stœrð,
eins og metaskálar, sem fundust heilar á Opland í Svíþjóð. (Sjá
Oscar Montelius: Sverigs hedna tiden, 1 del, Sth. 1877, nr. 359).
par er vogarstöngin í tveimr liðum báðum megin við mundangið
(tunguna) og lögðu menn hana saman, og létu svo skálarnar í kúpu-
vaxnar broncedósir ásamt metunum (lóðunum), og höfðu í pússi sín-
um ; höfðu síðan teinað gull vafið upp í smáhringa, og drógu svo
upp á hring, kliptu síðan af þessu smátt og smátt, sem þeim líkaði
og vógu, og höfðu fyrir peninga til að borga með. Sjá slíkan gull-
hring með átta smáhringum á (Montelius, sama verk nr. 314), fund-
inn á Södermanland í Svíþjóð. f>eir hringar, sem ekki er klipt af,
eru með holu upp í endann til merkis um, að ekki hefir verið klipt
af þeim. jþetta sýnir, að hér er rétt ályktað. pessi metaskál er
með fjórum götum í röndina, alveg eins og myndin nr. 359, sem er
með 4 festum í hvorri skál. f>essar metaskálar, sem hér rœðir um,
eru settar litlu aftar, enn mitt tímabilið frá 700—1060, (á síðari járnöld-