Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 80

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Blaðsíða 80
80 er einkennilegt við tóttina á f>yrli, er það, að afhúsið liggr alt miklu lægra, eins og áðr er getið, og dyrnar út úr hliðveggnum bæði á afhúsinu og aðalhúsinu, og auk þess þessir bálkar í afhús- inu, hvé mjög sem þeir kunna að vera úr lagi gengnir. þ>að er auðvitað, að ekkert verðr með vissu ákveðið að sinni, fyrr enn fleiri hoftóttir verða rannsakaðar, sem nógar eru til á landi hér, og samanburðr fæst; enn hvað sem þessu líðr, þá er tótt þessi í öllu verulegu lík þeirri lýsingu, sem vér höfum á hofum í fornsög- um vorum. í afhúsið var skipað goðunum, enn aðalhúsið var haft fyrir veizlusal, er blótveizlur vóru haldnar. Sakir þessa eru engar dyr milli aðalhússins og afhússins, að þangað hefir víst engum ver- ið leyfilegt að koma, nema goðanum sjálfum eða þeim, sem hann leyfði. Alt hofið skoðuðu fornmenn heilagt, og helgi hofanna var aftekin með lögum, þegar kristni var lögtekin, nefnilega „að hof öll skyldi vera óheilög“, enn mest helgi hefir þó hvílt yíir afhús- inu, og milliveggrinn hefir því verið sem nokkurs konar fortjald fyrir afhúsinu sem hinu allra helgasta. Dœmi Ingimundar hins gamla sýnir ljóslega hofhelgina, er austmaðrinn bar sverðið í hofið ; (sjá Vatnsd., Leipzig 1860, bl. 29). Austmaðrinn seldi Ingimundi sjálfdœmi fyrir afbrot sitt, enn hann kvað það vænlegast fyrir aust- manninn, að hann léti sverðið, þvíað það myndi helzt stilla reiði goðanna, að hann gerði sem mest á móti vilja sínum fyrir afbrot sitt. Á hofinu í |>órsnesi og þinginu var mikil helgi, og þannig hefir það verið á öllum höfuðhofum. þ>að lítr út fyrir, að höfðingjar hafi verið leiddir i hofin við ýms merkileg atriði á æfi þeirra, eins og Landn., Kh. 1843, bl. 111, segir: „Var þá gjör hörg (í Krosshólum), er blót tóku til; trúðu þeir því, að þeir dœi í hólana, ok þar var f órðr Gellir leiddr í, áðr enn hann tók mannvirðing, sem segir í sögu hans“. Hákon jarl hinn ríki leitaði Sigmundi Brestissyni heilla í hofi þorgerðar Hölgabrúðar (sjá Fms. 2, 108). Ein hin nákvæmasta lýsing á hofi er lýsingin í Kjalnesinga- sögu á hofinu á Kjalarnesi, sem var höfuðhof í því þingi. Sagan segir bl. 402 : „Hann (þorgrimr) var blótmaðr mikill; lét hann reisa hof mikit í túni sínu. f>at var c fóta langt, en sextugt á breidd. þ>ar skyldu allir menn hoftoll til leggja. þórr var þar mest tign- aðr; þar var gjört af innar kringlótt svo sem húfa væri; þat var alt tjaldat og gluggat. f>ar stóð f>órr i miðju ok önnur goð á tvær hendr. Frammi fyrir þar stóð stallr, með miklum hagleik gjörr ok þiljaðr ofan með járni; þar á skyldi vera eldr, sá er aldri skyldi slokna. þ>at kölluðu þeir vígðan eld. Á þeim stalli skyldi liggja hringr mikill af silfri gjörr; hann skyldi hofgoði hafa á hendi til allra mannfunda; þar at skyldu allir eiða sverja um kennslumál öll. Á þeim stalli skyldi ok standa bolH af kopar mikiU; þar skyldi í láta blóð þat allt, er af því fé yrði, er þ>ór var gefit eðr mönnum.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.