Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1880, Page 42

42
hvar maðr fór ofan úr Goðaskógi1 ok bar hrís á hesti“. þórhallr
kom neðan af þingi og var að leita að hestum sínum; hefir hann
fyrst gengið upp í krikann hjá Svaríagili og getr þetta því verið
rétt, að ganga suðr með Ármannsfelli. Um þenna Goðaskóg er
talað í Olkofraþætti. Hér sýnist helzt vera bent á, að Goðaskógr
hafi verið fyrir ofan Sleðaás, austr frá Ármannsfelli, og getr það
vel verið, og að hann hafi legið austr undir Hrafnabjörg. Enn
nafnið d Sviðningi er nú týnt, sem Ölkofraþáttr talar um að heitið
hafi síðan, þar sem skógarnir brunnu.
Sturl. ákveðr það greinilega, að Sleðaás sé fyrir neðan Ár-
mannsfell II. þ., 24. k., 1. b. bl. 3225 : Er önnur (leiðin) liggr fram
undir Ármannsfell ok hjá Sleða-ási“. þ>etta er, þegar þ'orgils Odda-
son reið á þingið, og II. 27, 1. b., bl. 3438: „Njósnarmenn kómu til
fundar við þorgils undir Armannzfelli fyrir ofan Sleða-dsíí. Hér
er svo ljóst á kveðið, að eigi er um að villast, að Sleða-ás er suðr
frá Ármannsfelli.
J>á eru nú ein tvímælin um Jórukleif'; sumir kalla Jórukleif
fyrir norðan Hengilinn það, sem heitir Dyravegr. Aðrir halda, að
hún sé sama og Klyftir (Sandklyftir) og það er first sanni; um
það þarf ekki margt að tala, þvíað Klyftir eru nefndar hér að
framan við þingreið J>orgils Oddasonar; þær eru millum Ármanns-
fells og Meyjarsætis og hétu svo þá, og heita svo enn, enn Jóru-
kleif hafa þær aldrei heitið.
Sú rétta Jórukleif er hlíðin inn með J>ingvallarvatni fyrir inn-
an bœinn Nes, sem talað er um hér að framan bl. 20; dregr hún
nafn af Kleifinni bröttu eða einstiginu, er liggr upp á hlíðina að
sunnan. Sagan um jóni1 2 sannar þetta að miklu leyti, sbr. íslenzk-
ar J>jóðsögur 1. b. bl. 182. J>ó að þetta sé vættasaga, sýnir hún,
að menn hugsuðu sér þetta við Jnngvallarvatn, enn hlíðin er sem
barmr inn með, alleinkennileg með skógi vöxnum geirum upp undir
klettinn.
1) Eldri útgáfan hefir: nGoðaskörðum ok bar viðarbyrði ábaki« ennþað er
varla rétt, þvíað Goðaskarð, sem enn er kallað, er austr af Byskupsfleti á
millum Mjóufjalla, sem liggja fyrir austan hann og Hofmannaflöt. Bysk-
upsflötr er upp af Hofmannafl. austanverðum þar upp á milli fellanna.
2) þetta er aðalinntakið í sögunum um Jóru : Jóra var upprunalega bónda-
dóttir úr Flóa, enn tryltist og varð óvættr og lagðist í gil nokkurt skamt frá
Nesjum í Grafningi. Síðan lagðist Jóra á bygðina og ferðamenn, er kómu
sunnan og vestan. Var þá ráðið að leita til Noregskonungs. Konungr lagði
þaðtil, að leitatil fundar við JóruáHvítasunnunótt, þvíað þá myndióvættr-
in sofa á grúfu. Konungr fékk manninum öxi í hendr heldr bitrlega, enn
lét hana eigi vera allfasta á skaftinu. Maðrinn sat um Jóru á Hvítasunnu-
nótt, og liggr hún þá í dái á grúfu; hjó hann til Jóru, svo að öxin sökk að
hamri og stóð föst, enn Jóra vaknaði og eigi við góðan draum og mælti:
„Hendrnar fastar við skaftið”, segir hún ; þá sagði maðrinn : ,,Fari þá öxin
fram af”. Hvorttveggja varð að áhrínsorðum, Jóra tók þá á rás og hljóp í
þingvallarvatn með öxina í sárinu, og hefir hennar ei orðið vart síðan.