Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1959, Page 71

GRÖF í ÖRÆFUM
73
602. Stafur úr grunnri byttu eða bala (vaskabala, greiðubala), 1. (hæð)
6.4, br. 3,0, þ. 0,5. Upphaflega hefur stafurinn verið talsvert breiðari og þykk-
ari, en lítið hærri. Hann er heill með lögg, sem er rúmlega 0,2 x 0,2 í þver-
skurð. Stallað er fyrir gjörðum að ofan og neðan, og eru stallarnir (gjarðar-
breidd) 0,9 breiðir, en aðeins 0,15 djúpir. Utan á efri enda stafsins er föst
látúnsþynna, og litur af látúni er víðar utan á stafnuro, en samt er ástæða
til að ætla, að trégjarðir hafi verið á ílátinu og látúnið sé aðkomuhlutur, enda
var víða látún í rústunum. Margir svipaðir stafir hafa fundizt í rústum í
Grænlandi. Má nefna stafi frá Umiviasuk, U 392 o. flJ5). — VI, gólf.
603. Látúnspjötlur þrjár, óreglulegar og beyglaðar, mestu þvermál 6,4, 3,7
og 1,9. Á báðar minni pjötlurnar eru festar smápjötlur með hnoðnagla úr sama
efni. Annar hnoðnaglinn er holur. Þykkt pjatlanna er um 0,1. — VI, gólf.
604. Brýni úr fíngerðum leirskífer (heinbrýni), 1. 12,3, br. 1,4, þ. 0,9, þver-
skurður viðast tígullaga. Mikið slitið, einkum í annan endann. — VI, gólf.
605. Látúnspjatla, skörðótt, 1. 4,4, br. 2,7, þ. 0,08, alveg óskreytt, líklega
úr katli e. þ. 1. Hefur e. t. v. farið í eld. — VI, gólf, með 607.
606. Brot úr skaftkolu úr ljósgráum leirsteini, aftasti hluti skálarinnar
og fremsti'hluti skaftsins. Auk þess flagnað neðan af brotinu. L. 6, br. 5,5, þ.
3.4. Skálin hefur verið 2 sm djúp og mesta þvm. hennar vart yfir 6. Þvermál
skaftsins er 3. Skálin er svartbrennd á börmum, en minnst við skaftið. Svip-
aðar kolur (úr klébergi) eru til frá Grænlandi og ýmsum stöðum á íslandi.
Skaftkolur virðast yngri en skaftlausar, en engar kolur virðast til frá fyrri
hluta víkingaaldar. (Jan Petersen nefnir ekki steinkolur frá víkingaöld. Frá
Jarlshof eru til fáeinar kolur, sem gætu verið frá 10. öld, en eru þó fremur
frá 11. og 12. öld. Ekki fundust kolur í elztu rústum í Þjórsárdal, en 3 ein-
faldar kolur í Stöng. Yfirleitt er óvíst að nokkur kola hafi fundizt eldri en
frá 11. öld). — VI, gólf.
607. Brot úr botni úr tréíláti eða hlemmi. Brotið virðist vera úr furu, 1.
9,2, br. 2,7, þ. 0,7. Á öðrum enda brotsins er bogadregin sneiðing, sem bendir
til að brotið sé úr kringlóttum hlut. — VI, gólf.
608. Brot úr tréhlemm/?), trapisulagað, 1. 6,6, br. 4,4, þ. 0,8. Brotið virðist
vera úr furu og er líklegast úr sama hlut og 607. — VI, gólf.
609. Glerperla hálf úr gulu gleri, skreytt á hliðum með svörtum íbræðslum.
Hefur verið tunnulöguð, þvm. 1,1, h. 1,0, þvm. gatsins 0,3, og hefur perlan
klofnað um það. Vafalítið frá víkingaöld, en gæti þó hafa verið í notkun fram
á 14. öld. — III, við þverþil.
610. Snældusnúður úr gulbrúnu móbergi, þvm. 5,1, h. 2,6, vídd gatsins 1,3—
1,8, víðast neðst. — III, við þverpall.