Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1964, Blaðsíða 64

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1964, Blaðsíða 64
66 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS century, but boats of the Breiðafjörður type were everywhere regarded as the toughest and most practical ones. Was this Breiðafjörður boat, so highly spoken of in the 18th century, already fully developed in the time of Eirik the Red and the Age of the Sturlungs? To the present author nothing contradicts such a supposition. In the 19th century tenoarings and twelve-oarings of the Breiðafjörður type (figs. 4—8) were built from driftwood collected on the shores where Skallagrim Kveldúlfsson and Eirik the Red had in their time got material for their own boats. The carrying capacity of these boats was 8—10 tons. Cne of these 19th century boats, Ófeigur, a tenoaring for eight rowers, is still in existence (figs. 9—10). It was used in equal measure as a fishing boat and a cargo boat. If compared with t.he sunnmorsottringen (fig. 11), which is considered the stoutest of Norwegian boats, capable of sailing some 45 nautical miles out to sea, Ófeigur’s construction shows a great advantage in seaworthiness over that of the Norwegian boat. This makes itself particularly clear in the jointing of the sides and in the number of strakes and spants. We do not know when it first became usual in Iceland to build boats with considerably narrower strakes and many times tighter spants than were used in Norway, and with plank ends joining each other at wide intervals along the side of the boat; but it is not unlikely that all this was already in full practice when Eirik left for Greenland. All the main features of the Breiðafjörður boat helped to make it particularly resistant to rough seas, well able to bear its load yet relatively light for the oarsmen, and excellent as a sailing boat, both in sidewind and when running before the wind. When shark fishing increased early in the 19th century the Icelanders went fishing from such boats 45 miles off-shore (fig. 12) in the middle of the winter and remained at the fishing grounds 4—6 days at a time. It should be mentioned in comparison with this that it tooic the ships of the Saga period four days to sail from Snæ- fellsnes to Hvarf in Greenland, according to Landnáma (the Book of Settle- ments). Eirik the Red and his followers from Breiðafjörður were no doubt keen observers of weather and sea. Nevertheless it is not certain that they could foresee the weather on their voyage to Greenland. If, after two days’ sailing, the wind fell, what could the fleet of the colonizers do but drift before the current till the wind came up again? The answer to this question depends on the kind of craft they had. If some of their boats were tenoarings and twelve-oarings (fishing boats and cargo boats) there were two alternatives: to try to row back in the direction of Iceland or force their way onwards, also by rowing. Doubtless Eirik had told his followers everything that might be of use to them during the voyage. If he told them that when they had behind them two thirds of the distance between the two countries a southsetting current would make itself felt and become all the stronger the closer they came to the coast of Greenland, it must be considered likely that at least some of the men would choose to move on as best they could, with oars, to the land of promise. Surely the natives of Breiðafjörður knew what it meant to row towards the current, „aS róa undir straum“ as they call it. On the other hand those who chose to turn back could only do so if the boats were of such a kind that they could be rowed. Supposing that the opposite of all this happened and violent storms and rough sea met the voyagers, it may then be asked which did the better, the cargo boat or the knörr, especially after the fleet had reached the icefilled coastal waters of Greenland. Even in that predicament the cargo boat had an obvious advantage over the knörr in that it could be rowed away from the ice or through it if the ice was not altogether compact. The knörr, on the other hand, could not
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.