Norðurljósið - 01.01.1981, Síða 28

28
NORÐURLJÓSIÐ
„Kom þú eigi á götu óguðlegra og gakk eigi á vegi
vondra manna.“ (Orðskv. 4. 14.)
Gáfumenn ræða hugsjónir.
Meðalmenn spjalla um atburði.
Smámenni tala um náungann.
(Þýtt S. G. J.)
gömlu sögu.) Churchill var fljótur til svars. Mátti
heita, að hann biti á orðunum: „You are listening to
facts, and you do’nt like them.“ (Þú ert að hlusta á
staðreyndir, og þér geðjast þær ekki.“ - S. G. J.)
Hvaða gagn er að gömlum mönnum? Jæja,
Winston Churchill sannaði á sínum tíma, hver mikil-
leikur þeirra er.
Hvaða gagn .er að gömlum
mönnum?
Ekki má fordæma fyrirsögn þessa og ætla henni óvirð-
ingu aldraðra manna. Auðvelt er að fínnast, að nú sé
það af, sem áður var, að „gömlu, góðu dagamir“ liggi
nú að baki okkar. Þolinmóðlega bíðum við þess dóms,
er yfír okkur hefur verið kveðinn upp - dauðans -, en
við þurfum ekki að sitja kyrr og bíða hans.
Fólk, sem kallað hefur verið af syndabraut og inn á
réttlætisveginn, getur aldrei hætt við að ganga hann.
Keppnin: að fylgja hinu rétta og að láta sér líða vel,
hefur tekið það föstum tökum, og það heldur henni
áfram allt til grafar sinnar. Satt er það, að líkaminn er
óstyrkur, en, ó, innri maðurinn endurnýjast daglega,
er sólin kemur upp og uns hún gengur undir.
Winston Churchill
er ágætt sýnishom af góðum og gömlum manni. Um
tíma var hann nefndur „dómgreindarlaus snillingur“.
Er Hitler náði völdum árið 1933, fór Churchill að
reyna að vekja England. Styrjöldin kom - 10. maí
1939. Churchill var kjörinn forsætisráðherra. Stjórn-
málamaðurinn mikli sagði: „Eg hef ekkert að bjóða
nema blóð, strit, tár og svita.“
Fastur stóð hann sem fyrr á hættumestu stundu
Englands. Djarflega lýsti hann yfir, að England
mundi berjast í lofti og á legi og landi, uns lokasigur
væri unninn. Sigurinn kom, Churchill var hetja með
eigin rétti.
Þingkosningar vom haldnar 1945. Beið þá ósigur
stríðshetjan, leiðtoginn mikli og stjómmálaskörung-
ur tuttugustu aldar. En hann var ekki þar með úr sög-
unni. Enn átti hann eftir að þjóna landi sínu. Fjár-
hagslegar kringumstæður kölluðu nú á leiðtogastarf
gamla mannsins, að hann kæmi og bjargaði Englandi
aftur.
(Hér vil ég skjóta því inn í, að ég var eitt sinn að
hlusta á útvarp frá Bretlandi, þegar ég var á Sjónar-
hæð. Churchill var að halda ræðu. Greip þá þing-
maður fram í fyrir honum með upphafsorðum sálms,
er börnum var - og vonandi er - kenndur í sunnudaga-
skólum: „Tell me the old, old story.“ (Seg mér þá
Michelangelo,
listasnillingurinn sá, hann sínnti svo mjög því, er
hann var að vinna við, að hann gáði einskis nema
verksins. Hann nærðist á ögn af brauði, svaf á smá-
dýnu við hlið ófullgerðs líkneskis eða málverks, fór
aldrei úr fötum. Oft var hann svo lengi með skóna á
fótunum, að hörundið fylgdi með, er hann tók þá af
sér.
Michelangelo sá sjálfan sig og færði þessi orð. í let-
ur, er hann var á sjötugsaldri:
„Rödd mín er sem geitungs-flugu í olíukrukku;
augu mín eru purpuralit, blettótt og myrk;'
tennur mínar eru líkar nótum á hljóðfæri,
við hreyfingu þeirra heyrist rödd mín eða þagnar;
ásjóna mín er þannig löguð, að hún vekur
skelfingu;
fötin mín eru slík, að krákurnar leggja á flótta
út í vindinn;
köngulóarvefur er falinn í öðru eyra mínu,
en náttlangt tístir cricket flugan í hinu.“
Það er dásamleg dyggð að geta kímt, brosað í laumi,
að sjálfum sér, óháð aldri og stöðu í lífinu. Það er æska
í ellinni og fegurð líka, ef við aðeins höfum augu til
að sjá það.
Páll páfi fékk honum nýtt verkefni: tvær vegg-
myndir af Páli postula. Þetta voru síðustu málverkin
hans. En settist hann í helgan stein? Nei! Á þessum
aldri var honum falið nýtt verk, sem gat verið starf
heillar ævi. Það var bygging Péturskirkjunnar í Róm.
Er hann var 85 ára, gat hann á hestbaki fylgst með
verkinu. Er hann var að verða 90 ára, reið hann þang-
að á hverju kvöldi í góðu veðri. En í gönguferðir fór
hann, hvernig sem veðrið var. Að verkinu mikla vann
hann þangað til sex dögum áður en hann dó.
Starfsferill Michelangelos var fagur. Á sjálfan sig
leit hann sem nálega niðurbrotinn mann af erfiði.
Hann framkvæmdi þá samt nærri því eins mikið og
þegar hann var ungur. Aldrei voru verk hans auðugri
en þá né merking þeirra dýpri. Hann ritaði, að minni
hans og heili væru farin á undan til að bíða hans á ein-
hverjum stað, að hönd hans væri þegar lögð á plóginn
í hinu lífinu. Þá var ímyndunarafl hans óskert og eins
frjósamt og það hafði nokkru sinni verið.