Lögrétta - 01.03.1932, Blaðsíða 11

133
LÖGRJETTA
134
lækkaðir. Síðan hefur hagur ríkisins stór-
versnað og síðara misseri ársins 1931 var
hallinn orðinn 1700 miljónir líra. Þá er
að lokum Þýzkaland. Það hefur orðið harð-
ast úti allra landa. 1929—30 var tekjuhalli
ríkisins 465 miljónir marka. Nú í vor var
hallinn á fjárlögum áætlaður 575 milljónir
og þar að auki reksturshalli einstakra ríkja
400 milljónir.
Ríkin hafa tekið þessari kreppu á fjár-
lögum sínum nokkuð misjafnlega, en þó
yfirleitt reynt að spara í stórum stíl. En
ýmsum gjaldakröfum hefur einnig verið
haldið fast fram, einkum kröfum um at-
vinnuleysisstyrki. Á atvinnuleysissjóði
Þjóðverja er nú 400 millj. marka halli.
Bretar hafa aftur á móti fengið um helm-
ing síns sparnaðar með lækkun atvinnu-
leysistrygginga (sbr. síðustu Lögrjettu).
Danir veita sjerstök kreppulán til búnað-
arins (ca. 24 milljónir kr.), en á síðustu
misserum hafa þjóðirnar yfirleitt reynt að
draga úr beinum styrkjum vegna krepp-
Unnar. Flestar þjóðir hafa gripið til launa-
lækkana, í Þýskalandi 6—14%, í Italíu
12% o. s. frv. Sumstaðar hafa hernaðar-
gjöld verið lækkuð talsvert, í Svíþjóð t. d.
um 9 milljón kr., en Frakkar hafa þó hækk-
að sín hernaðargjöld um 1 milljarð franka.
Tollar og skattar hafa svo að segja alstað-
ar hækkað.
Fjárlög nokkurra ríkja 1932—33
Tekjur Gjöld
England 764.3 millj. £ 776.0 millj. £
Frakkland 41.101 millj. fr. 41.098 millj. fr.
ítalia 18,647 millj. lirur 20.060 millj. ltrur
Holland 544 millj gyllini 593 millj. gyllini
Svlþjóð 823 millj. kr 823 millj. kr.
Danmörk 312.7 míllj. kr. 298 millj. kr.
Noregur 364 milij. kr. 364 mtllj. kr.
Finnland 2858 millj, f. mörk 2856 millj. f. mörk
ísland 10.530 millj. kr. 10 726 millj. kr.
'Kreppan oq honumar
í þýsku tímariti var nýlega birt grein eða
brjef eftir unga þýska konu, þar sem hún
lýsir áhrifum þeim, sem kreppan og hörm-
ungar Þýskalands nú hafa á hana og heim-
ili hennar. Hún er um þrítugt, maður henn-
ar um fertugt, særðist oft í stríðinu og r
nú atvinnulaus, þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir til þess að fá vinnu. Þau eiga tvö
ung börn. Konurnar í ófriðarlöndunum
hafa ekki borið minstu byrðina af hörm-
ungum styrjaldarinnar og eftirkasta henn-
ar fram á þennan dag. Þessir brjefkaflar
þýsku konunnar sýna á einfaldan og hisp-
urslausan hátt nokkuð af því, sem hún og
milljónir annara kvenna verða að þola:
Klukkan er bráðum ellefu og jeg veit
ekki hvað jeg á að hafa í miðdegismatinn.
Maðurinn minn fær vikustyrkinn sinn ekki
fyr en á morgun og tuttuga og fjórar
stundir eru langur tími. Einkum fyrir þá,
sem ekkert hafa að borða. Jeg er að velta
því fyrir mjer hvað jeg á að gefa börnun-
um mínum að borða. Handa því yngra hef
jeg mjólkursopa og grj ónasleikj u. Jeg geri
grautarspón. Sennilega verða bæði börnin
södd af honumi. Við hjónin verðum að bíða
þangað til á morgun. Það kostar ofurmann-
lega áreynslu að láta börnin ekki verða
hluttakandi í þeirri neyð, sem samfara er
daglegu lífi. Jeg er einlægt glaðleg á svip-
inn þegar börnin sjá til. Þau þurfa ekki að
vita það fyrst um sinn, að við sveltum. En
börn eru næm. Þau sjá oft einmitt það,
sem ætti að vera hulið saklausum augum
þeirra.....Um kvöldið hátta jeg börnin
mín og bið með þeim venjulega kvöldbæn.
Þau krjúpa eins og þau eru vön. Þegar jeg
kem að þessu „Gef oss í dag vort daglegt
brauð“, er eins og fleini sje níst í brjóst
mjer. Jeg veit að börnin hafa ekki orðið
södd í dag. Jeg veit að þau fengu daglegt
brauð af skornum skamti og jeg get ekki
að því gert, að efast um miskunsemi
mannanna. Því bregður svo undarlega við,
að á síðkastið get jeg ekki beðist fyrir með
börnunum af sama krafti og áður. Samt
hafði jeg altaf haldið, að í neyð og öngum
sínum bæðu menn betur og einlægar til
guðs en ella, um náð og hjálp. Jeg trúi
þessu ekki lengur, jeg held að þeir, sem
saddir eru geti beðið betur en þeir, sem
svelta og hafa hugsanir sínar á flótta í all-
ar áttir..... Sífelld barátta við hungrið
sýgur merginn úr trú minni og eitrar sál
mína. Jeg er farin að fá ljett svimaköst og
suðu fyrir eyrun. Maðurinn minn segir að
það sjeu fyrstu einkenni hungurmorðsins