Lögrétta - 01.03.1932, Blaðsíða 65

Lögrétta - 01.03.1932, Blaðsíða 65
241 LÖGRJETTA 242 mikla styrk eignast íhlutunarrj ett um not- kun landsins, það virðist ekki nema sann- gjarnt. Lögin um Byggingar- og landnámssjóð hefðu þá strax verkað eins og þeim var ætlað: Að byggja upp nýbýli í bestu hjer- uðum landsins, en ekki stirðnað upp eins og nú á sjer stað, við að framkvæma yfir- byggingar á jörðum, ellegar binda of mikið fje hjá efnamönnum. Bændurnir á áveitu- jörðunum hafa, með þessu einyrkjabúskap- arlagi, sem nú virðist algerlega vera að ryðja sjer til rúms, alt of mikið land til umráða, meira land en þeir geta nytjað. Það eru þessvegna engar óbilgjarnar klappir, sem hafa riðið baggamuninn. Þær eru sprengdar í burt. Að vísu hafa þær hleypt verðinu fram. En sú jarðabót er þó varanleg. Allmikil orsök þess að fjárhagur áveitu- fyrirtækjanna hefur verið þröngur, er sá, að þær voru unnar á verðbólgutímum, með- an lággengi var og vinna dýr. Skuldir fje- laganna hafa því raunverulega hækkað síð- an vegna gengisbreytinga. Vjer efum það ekki að áveiturnar svara rentum af kostnaðarverði, samsvarandi við verðlag á hverjum tíma. Það er svo alþekt fyrirbrigði nú á tímum, að heilbrigð fyrir- tæki komast í fjárþröng vegna gengisbreyt- inga á markaðinum. Vjer megum ekki láta það spilla trúnni á fyrirtækin. V. Vjer vonum að mönnum fari að verða ljóst hver tilgangurinn sje með línum þess- um. Hann er sá, að hvetja bændur til að stunda áveitur sínar með alúð, leitast við að bæta þær eftir föngum, svo að þær gefi sem mestan arð og jafnframt auki mögu- leikana til þess að halda áfram túnrækt- inni, enda þótt kreppa steðji að, svo að lítt kleift verður að kaupa tilbúinn áburð, vegna verðhækkunar eða verðsveiflna. — Það er alviðurkent, að jarðræktarlögin eru Imu lagaákvæði, sem mest hafa lyft undir ræktun hin síðustu árin. Styrkveitingin hefur hrint framkvæmdunum af stað. En vjer megum ekki gleyma því, að áveitur þurfa líka að vera styrks aðnjótandi, því að mörg slík verkefni bíða úrlausnar á næstu árum. Að svo mæltu viljum vjer vona, að hin- um stóru áveitufyrirtækjum vorum megi vegna sem best, að bændur á áveitujörðum fari að sjá það, að þeir geta sjer að mein- fangalausu skipt jörðum sínum en þó fram- fleytt nokkurnveginn sama búi, með því að auka túnið með aðstoð áveitanna. Vigfús Helgason. Víðreísnarstarfíð í sveítum i. Það er varla ofmælt að landbúnaður vor eigi í vök að verjast. Það er jafnvel í há- mælum haft, að sveitabúskapur beri sig alls ekki, að skuldir bændanna til kaup- manna, kaupfjelaga og banka fari sívax- andi, án þess að sjeð verði að þessari skuldaaukningu samsvari aukning tekna og arðbærra eigna. Hafi einhver húsað bæ sinn vel og bætt jörð sína, annaðhvort með lánsfje eða af eigin ramleik, þá er talið ó- hugsandi, að hann geti selt eign sína fyrir sannvirði, jafnvel í bestu árum, því trúin á arðvænlegan sveitabúskap fer stórum mink- andi á landi voru, ekki vegna þess að af- urðavörur minki, heldur af því að kostnað- urinn við framleiðsluna hefur vaxið meira en svo að tekjurnar hrökkvi, og þegar þar við bætist að nútímamenn gjöra hærri kröf- ur til lífsþæginda og menningar en áður, þá er auðsætt að ástandið er óviðunandi. Ivaupíjelögin eða ,,samvinnufjelögin“, sem stofnuð voru til þess að gjöra bændurna óháða bjargálnamenn, hafa orðið til þess að hneppa þá í meiri skuldaþrældóm en áður hefur þekst á landi hjer, og ekki all- fáir halda því fram, að skuldaverslun „Sambandsins“ sje alls ekki hættulaus pen- ingastofnunum vorum. Ekki vantar það að þing og stjórnir hafi reynt að hlaupa undir bagga með bændun- um, með styrkjum, launum og með ýmis- konar framkvæmdum. En eins og „guð hjálpar þeim sem hjálpar sjer sjálfur“, þá getur ekki hið opinbera hjálpað til fram- búðar nema jafnframt sje skilyrði fyrir
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88

x

Lögrétta

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögrétta
https://timarit.is/publication/196

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.