Lögrétta - 01.03.1932, Blaðsíða 88

287
LÖGRJETTA
288
Líkneskið er bæjarprýði. Um Leif og Vín-
landsfund hans hefur mikíð verið þrætt.
Fridthjof Nansen hjelt því fram, að ís-
lensku sögurnar um Vínlandsfundinn væru
æfintýri ein. Sú skoðun hefur engan byr
fengið. Fræðimenn eru alment þeirrar skoð-
unar, að Leifur hafi fundið Ameríku, en
vita ekki með vissu hvar hann hafi lent.
Norðmenn hafa eignað sjer Leif og landa-
fund hans (eins og þeir hnupla sífelt miklu
af íslenskum bókmentum) og nota hann
sem einskonar auglýsingu vestra fyrir þjóð
sína og verslun. íslendingar hafa lítið gert
i þessa átt, en máske táknar Leifsmyndin
það, að meira sje viðurkent en áður, að Is-
lendingur hafi fundið Ameríku og að viðskifti
geti aukist milli Islands og Ameríku. fs-
lenskir kaupsýslumenn virðast hingað til
hafa beint huga sínum og starfsemi minna
þangað vestur en vera mætti.
SKÓLAFERÐIR. Barnaskólinn á fsafirði
hefur tekið upp athyglisverða nýjung, sem
setti að geta orðið fleiri skólum til gagns og
gleði ef vel er á henni haldið. Það eru
skólaferðir. Elstu nemendurnir fara í hóp
til Reykjavíkur á vorin að loknu prófi,
skoða bæinn, söfn, atvinnufyrirtæki o. fl.
undir handleiðslu kennara (Gunnars And-
rew) og ferðast um nærsveitirnar. Þetta er
hagnýt kensla í landafræði eða staðfræði,
og góð þar sem hægt er að koma henni
við vegna kostnaðar. Á Akureyri mun þetta
einnig hafa verið reynt. Ekki er kunnugt
hvort reynt hefur verið að prófa það (t.
d. með ritgerðum, eða á annan hátt) hvaða
áhrif þetta hefur haft á nemendur eða
hvaða gagn þeir hafa haft af því. Það ætti
þó að gera. Mentaskólinn byrjaði áþekk
ferðalög út um sveitir fyrir fáum árum.
SOGSVIRKJUNIN. Nýstofnað er hjer í
bænum fjelag, til þess að taka að sjer virkj-
un Sogsins. Er sagt, að það hafi fengið fje
til fyrirtækisins og eigi virkjunin að kosta
B milj. króna. Er það miklu lægri upphæð en
áður hefur verið um talað. I stjórn fjelags-
ins eru: Sigurður Kristinsson framkvæmd-
arstjóri, Jón Ólafsson bankastjóri, Sigurður
Jónasson lögfræðingur, Svafar Guðmundsson
hagfræðingur og Hjalti Jónsson fram-
kvæmdarstjóri.
HÆSTIRJETTUR. Þar hefur nú lengi ver-
ið settur dómari Ólafur Lárusson prófessor,
en nú er það sagt ákveðið, að Einar pró-
fessor Arnórsson verði skipaður þriðji dóm-
ari í rjettinum. Verður hann þá að leggja
niður þingmennsku, svo af þessu leiðir þing-
kosning í Reykjavík einhverntíma í haust.
JARÐABÆTUR. Samkvæmt jarðræktar-
lögunum er veittur styrkur úr ríkissjóði fyr-
ir jarðabætur og hefur hann numið 2 mil-
jónum 663 þúsundum kr. síðan lögin gengu
í gildi, eða síðan 1924. Styrkurinn hefur
aldrei orðið eins hár og síðastliðið ár (1931),
þá nam hann nærri 632 þús. kr. (þar af c.
31 þús. til Búnaðarfjelaga). Þetta ár voru
jarðabótamennirnir 4638 og unnu samtals
6511/2 þús. dagsv., en styrkurinn fyrir hvert
dagsv. nemur 50 au. og upp í 150 au. Dags-
verkatalan var hæst í Árnessýslu (rúml. 80
þús.), þá í Eyjafirði (nál. 74 þús.), í Skaga-
firði (tæpl. 74 þús.) í Gullbringu- og Kjósar-
sýslu og Reykjavík (rúml. 66 þús.), í Rang-
árvallasýslu (rúml. 50 þús.), í Húnavatns-
sýslu, nærri 42 þús.), í Borgarfirði (34i/>
þús.) í Suður-Þingeyjarsýslu (361/2 þús.) o.
s. frv. Lægst var dagsverkatalan í Vest-
mannaeyjum (7140), en tillölulega er þó
unnið þar mikið að jarðabótum. Annars eru,
samkvæmt skýrslunum, dagsverkin fæst í
Dalasýslu, Barðastrandasýslu og Stranda-
sýslu og þá í Suður-Múlasýslu og Vestur-
Skaftafellssýslu. Jarðabæturnar eru mest
íólgnar í garðrækt og túnrækt (530 þús.
dagsv. með 530 þús. kr. styrk), þá í hlöðu-
byggingum (80 þús. dagsv. með 40 þús. kr.
styrk) og loks í byggingu áburðarhúsa (41
þús. dagsv. með c. 62 þús. kr. styrk). Á þjóð-
jörðum og kirkjujörðum voru 1931 unnin
upp í landsskuldargreiðslu nærri 12 þúsund
dagsv. á 240 býlum, metin á rúml. 35 þús.
kr. Jarðabótaáhuginn er gleðilegt tímanna
tákn og væntanlega á íslenskur búnaður eft-
ir að komast úr þeirri kreppu, sem hann hef-
ur nú um skeið verið í, en sjálfsagt þarf að
ýmsu leyti að breyta um búskaparlag meira
en orðið er.