Eimreiðin - 01.05.1902, Side 50

130
veit það sjálfur og vill og þorir við það að kannast, eða ekki.
Hinar hörðu kærur og kvartanir frá hálfu heimatrúboðsfólksins og
hinum eldri Grúndtvígsvinum eru enn fremur því til sönnunar —
ef slíks þyrfti við — að aðalmeirihluti hinnar dönsku þjóðar sé
ekki »trúaður«, heldur það sem hinir kalla »vantrúaður« eða jafn-
vel »vísvitandi vantrúaður«, það er: trúir ekki kraftaverkum og
skoðar ekki höfund kristindómsins sem »guðs son« í rétttrúuðum
skilningi, heldur sem fræðara mannkynsins sendan af guði. Enn
fremur hljómar sí og æ í eyrum frá þessum »heilögu« viðkvæðið,
að »fráfallið mikla« sé þegar byrjað og magnist óðum og óðum.
Kemur þar ljóslega fram, að öll von sé úti hjá þeim um að vinna
»vantrúarfólkið«.
Hver sér nú ekki hin óttalegu, hin vísvitandi ósannindi í slíku
þjóðkirkju ástandi! Eað stórhneyksli að menn, sem þykja vera
»sannleiksvottar«, játa opinberlega, að þeir finni það að vísu ganga
samvizkum þeirra nærri, að veita börnum heimsins þjónustu með
hinum heilögu, vitandi — til dæmis að taka — að þeir brjóti
boðorð Drottins síns og meistara, þegar þeir gefi saman fráskildar
persónur, — en að þeir gjöri slíkt og því um líkt samt sem áður
sem þjónar kirkjunnar, enda friði samvizkuna — með því að þruma
yfir þeim vantrúuðu«, þessum »vantrúuðu«. sem þeir þiggja af
mest alt af framfæri sínu. Earna má komast yfir djúpið, sem að
skilur.
Petta er nú til þess að hlæja að. Já, að vísu, en hér er líka
»svívirðing foreyðslunnar standandi á helgum stað«. Getur nokkr-
utn alvörugefnum manni sýnst slíkt guðleysi sér óviðkomandi? —
Ætti enn þá að þurfa að minna á orð grundvallarlaganna, að þjóð-
kirkjan réttlætist einungis af meirihlutanum. Ríkið ætlar sér því að
verja hana og halda sem mesta uppeldis- og styrktarmeðal fyrir
sjálft sig. Pess vegna nýtur hún verndar og forréttinda. En um
»lærdóminn« varðar það alls ekkert, ella hefði trúarbragðafrelsið
ekki verið lögfest. Önnur ályktun verður því ekki dregin en súr
að þegar meirihluti þjóðarinnar vitanlega álítur kenningarform
hinnar evang.-lúth. kirkju ekki lengur vera fullnægjandi, þá fellur
um koll öll ástæða hjá ríkinu til að binda embættismenn kirkj-
unnar við þetta kenningarform, — og þegar svo í viðbót hið sið-
spillandi í hinum vísvitandi yfirdrepsskap er opinbert, þá er það
skylda ríkisins að burtsníða hneykslið.
Eru þá tvær leiðir til fyrir löggjafarvald landsins. Eað getur