Eimreiðin - 01.05.1902, Blaðsíða 68
148.
svo, að hann lét að lokum tilleiðast. Hún fór og eftir tvö ár var
hann búinn að vinna sér inn nægilegt fé fyrir fargjaldi handa sjálfum
sér, og hlakkaði nú heldur en ekki lítið til að hitta unnustuna. Hann
kom og skjótt auga á hana á innflytjendahúsinu i Winnipeg; en svo
virtist sem hún hefði fremur komið þangað fyrir forvitnis sakir, en til
þess að taka á móti honum; því þegar hann ætlaði að heilsa henni,.
tók hún til fótanna og hljóp af stað út í bæinn. Hann hljóp á eftir og
náði henni. En hún varð þá svo grörn yfir því, ef einhver, sem þekti
hana, kynni að sjá hana í fylgd með jafndurgslega klæddum manni
og hann var í íslenzku ferðafötunum sínum, að hún bað hann að hafa
sig sem skjótast á burtu, og hótaði að láta lögregluþjónana taka hann
fastan, ef hann slepti sér ekki. Svo hljóp hún frá honum sína leið, en
hann reikaði út á sléttuna fyrir utan bæinn með >vonirnar allar dauðar«,.
fleygði sér þar niður og gret eins og barn.
Þetta er aðalefnið í þessari sögu; en þá er minst sagt, því með-
ferðin og lýsingin á þessu öllu er aðalatriðið. Hún er svo snildarleg,
að um hana hefir hinn mesti gagnrýnishöfundur á Norðurlöndum, dr.
Georg Brandes, sagt, að betur yrði ekki frá henni gengið. Þessi saga
hefir sem sé verið prentuð áður og verið þýdd bæði á dönsku og
þýzku, og öllum þótt mikið til hennar koma.
Önnur sagan heitir »Litli-Hvammur« og hefir áður verið prentuð
neðanmáls í ísafold. Efni hennar er í fám orðum þetta: 1 Stóra-
Hvammi bjó efnaður ekkjumaður, sem hét Sveinbjörn; hann átti einn
son upp kominn, Sigurgeir að nafni. í Litla-Hvammi bjó ekkja, sem
hét Guðríður. Svo mátti heita að túnin lægju saman. Stóri-Hvammur
var mesta kostajörð að öllu öðru en því, að slægjurnar vóru bæði litlar
og reytingssamar. Litli-Hvammur var lítil jörð að víðáttu, en næstum
eintómar engjar — rennislétt, kafloðið flæðiengi, þar sem grasið gekk í
öldum. Það, sem Sveinbjörn langaði til mest af öllu, var að ná í
Litla-Hvamm og hafa svo báðar jarðirnar undir. Hann reyndi með
öllu móti að fá Guðríði til að selja sér jörðina, en hún var ófáanleg
til þess. Svo tók hann það til bragðs, að biðja hennar, til að ná
þannig yfirráðum yfir jörðinni, en fékk hryggbrot. En Guðriður réð
honum til að fá fyrir ráðskonu unga myndarstúlku, sem hét Solveig
og var dóttir bláfátæks manns þar f sveitinni, er átti fyrir mikilli fjöl-
skyldu að sjá. Þetta varð að ráði og Sveinbirni líkaði svo vel við Sol-
veigu, að hann afréð að eiga hana, hvort sem henni væri það Ijúft
eða leitt. En henni var það alt annað en ljúft, því hún varð ástfangin
í Sigurgeir, syni Sveinbjarnar, og þau hvort í öðru. Hún tók því þvert
fyrir að giftast Sveinbirni, er hann bað hennar. En hann lét það ekki
á sig fá. og hugsaði, að hann skyldi hafa sitt fram, hvað sem taut-
aði. Hann átti töluvert hjá föður hennar, sem ekki gat borgað skuld
sína, og honum hótaði hann nú að ganga svo hart að honum, að hann
hlaut að fara á sveitina með alla sína fjölskyldu. Eina ráðið til að
bjarga honum, var að Solveig léti að vilja Sveinbjarnar, og það afréð
hún að lokum að gera, heldur en að steypa foreldrum sínum og syst-
kinum í óhamingju, þótt hún yrði að fórnfæra sjálfri sér til þess. En
þá skarst vinkona hennar, Guðríður gamla, í leikinn, og tókst að lok-
um að vinna Sveinbjörn með því að selja honum Litla-Hvamm. Sigur-