Eimreiðin - 01.09.1916, Side 62
218
Ef ættjarðarástin skilur þetta ekki, eða lætur sér eigi lynda þessi
réttindi, þá er hún á glapstigum og mun reka sig á lokuð hlið eða
lokuð sund, áður en hún kembir hærurnar.
Pó að okkur greini á um þjóðmálin, viljum vér allir, sem ís-
lenzka tungu tölum, veg og völd ættjarðar vorrar. Vér viljum, að hún
lýsi út um löndin, ef svo mætti verða, með dáðrekki og atgerfi and-
ans. Ég hefi hugsað mér, að það mætti helzt verða með aðstoð tung-
unnar, bókmentanna og drengskaparins.
Svo er að sjá, að hinir mennirnir hugsi sér að ná þessu tak-
marki með öðrum hætti. Þcir ætla sér að gera Fjallkonuna fræga
með nafni á pappímum. Landið má ekki heita — má ekki vera kall-
að land, heldur ríki, í sambandslögum eða sáttmála þjóðanna. Og
þessi hégómi hefir orðið kappsmál þeirra manna, sem vildu þó af-
nema orður og titla. Undarlega er þeim mönnum háttað, sem lagt
hafa í sölurnar landsfriðinn fyrir þetta hégómlega atriði. Og ekki
getur þeim legið þungt á hjarta alþýðuheillin, eða þá örbirgð alþjóð-
ar, sem heyja baráttu út af þessu smáræði, en láta nauðsynjamál
lands og lýðs komast undir yfirráð fiskiflugnanna og mölsins.
Landsréttindaættjarðarástin hefir komið fingraförum sínum á stjórn-
arskrána, sem nú er gengin í gildi. Þar er t. d. girt fyrir það, að ís-
lendingar búsettir erlendis geti náð þingsetu, eins og verið hefir. Og
þetta gera mennirnir, sem lofa Jón Sigurðsson fyrir lífsstarf hans og
þykjast byggja ofan á þá undirstöðu, sem hann lagði — í Danmörku.
Og þetta er gert í nafni föðurlandselskunnar góðu. Svo virðist,
sem þarna sé þó verið að bola frá manni, sem verið hefir þarfur á
þingi oftar en óþarfur.
Það er því eins og það sé gleymt í þessu írafári ættjarðarelsk-
unnar, að setið hafa í Danmörku og Englandi þeir menn að heimilis-
fangi, sem vitrir voru og spakir og þarfir þjóð sinni umfram flesta
menn, sem heima sátu og voru þó góðir. Og enn er þess að minn-
ast, að fjöldi íslenzkra manna situr nú í Vesturheimi, og gæti vel
komið til mála, að þeir væru velkomnir á íslenzka þingbekki rakleiðis
að vestan. —
Styrjöldin, sem nú geisar, verður ef til vill kennari á sumum
sviðum, og mun hún lækka rostann í gorgeir þjóðanna, jafnvel þeirra
þjóða, sem sitja á friðstóli. Mér kemur í hug Noregur og Sví-
þjóð. Þær þjóðir klóuðust öndverðar fyrir stuttu, svo að jafnvel horfði
til vandræða. Það var á. því ári, þegar Noregur var á báðum buxum
skilnaðarins. Nú í fyrra haust, þegar Surtur kom að sunnan með
eldinn, tóku þessar þjóðir að rennast á hýrum augum, og er full-
yrt, að þær hafi þá gert samband með sér til varnar og öryggis.
Svona hjaðna bólurnar, þegar Ragnarökkur er fyrir dyrum og
gluggum.
Ég mæli ekki þessum orðum Norðmönnum til hneisu. Þvert á
móti. Ég bendi á þetta svo sem annað tákn tímanna. Það er vizku-
vottur, að smálöndin sjái hættuna, sem vofir yfir þeim, þó að fall-