Eimreiðin - 01.01.1920, Side 100
100
TÖFRATRÚ OG GALDRAOFSÓKNIR ieimreiðiíí
svo þegar þar við bættist enn meiri fjöldi, sem engina
grunur hafði fallið á og engis ills áttu sér von.
Hver, sem á þennan hátt komst undir ákæru, var
þegar í stað tekinn höndum og vaipað í fangelsi. Fang-
elsi þeirra tíma voru heldur bágar vistarverur, og þó
voru galdrakonur auðvitað settar í allra verstu klefana,.
því að þeirra glæpur þótti svívirðilegastur. Oft voru tif
þessa hafðir gamlir turnar, eða stundum kjallarar, afar-
djúpir. Að vera varpað í slíkt fangelsi var auðvitað lang-
samlega nóg til að buga kjark margra. Veggir og gólf
voru blaut af raka. Andrúmsloftið fúlt og andstyggilegt.
Engra þrifnaðarreglna var gætt. Engin skima komst
nokkru sinni þar inn. Enn þá eru til nöfn, sem minna á
þessa daga, eins og t. d. »galdraturn« eða »galdrakonu-
holan« o. s. frv.
Auk þess, hvernig þessar vistarverur voru, var alt gert
til þess að gera föngunum lífið sem óbærilegast. Þýski
rithöfundurinn Prætorius lýsir þessu í bók, sem út kom
árið 1613: »í þykkum, rammbygðum turnum, hvelfingum
og kjöllurum, eða einhvers konar djúpum gryfjum, er
föngunum venjulega komið fyrir. í þeim eru stór og
digur tré, tvö eða þrjú, hvert ofan á öðru, svo útbúin,
að þau renna upp og niður eftir ásum eða skrúfum. Þau
eru útbúin með götum þannig, að hendur og fætur geta
legið á milli þeirra. Þegar nú fangar koma, er efra trénu
lyft upp. Fangarnir verða svo að setjast á tréstubb eða
stein eða moldarbing og stinga höndum og fótum í gegn,
höndunum ofar og fótunum neðar. Síðan eru trén feld
saman með skrúfum eða fleygum, svo að þau eru blý-
föst. Geta fangarnir þá með engu móti hreyft hönd né
fót. — Sumir hafa járn- og trékrossa og binda fangana
fasta við þá, hálsinn, handleggina, bolinn og fæturna, svo
að fangarnir verða alt af að liggja, standa eða hanga,
eftir því hvernig krossinn er hafður. . . . Sumir hafa
þröngar holur inn í múrveggina, rétt svo að maður getur
setið þar saman kreptur. Þangað setja þeir svo fanga og
loka fyrir með grind, svo að fanginn getur með engu