Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1977, Qupperneq 39

halldórs hermannssonar og sigurðar nordals
39
skilnu greinargerð Halldórs um útgáfustarfsemina síðustu áratugina
og það handahóf, sem þar hefði oft verið látið ráða.
Halldór víkur nokkuð að þessum málum í bréfi, er hann skrifaði
Sigurði frá London 1. febrúar 1934, rétt áður en hann lagði af stað
vestur um haf: „Mér dvaldist lengur í Khöfn en ég hafði ætlazt til,
komst ekki hingað fyrr en eftir nýár. Voru ýmsar ástæður til þess.
Ekki var það þó ÁM-nefndarmálið, því að með það hafði ég mjög
lítið að gera. Munksgaard hefur víst skrifað þér um allt, sem skeð
hefur. Nú kvað nefnd vera komin á laggirnar til að athuga það, en
hvað hún gerir, verður tíminn að sýna.
Eg geri mér litlar vonir um það, að fyrirkomulag það, sem hún
stingur uppá, verði fullnægjandi fyrir okkur Islendinga, en sem sagt
maður má ekki segja neitt um það fyrirfram. Munksgaard segir, að
ég sé pessimisti, og kann það vel að vera. Frú Lis [dr. Lis Jacobsen]
fékkst allmikið við málið, og sagði ég henni, að ég mundi fús að taka
forstöðuna að mér til reynslu eitt ár eða tvö, en frekar gæti ég ekki
sagt fyrr en ég vissi, hvernig stofnun þetta yrði og hvaða þýðingu
hún fengi. Staðan yrði bæði eftirlaunalaus og þó líklega yrði sá sem
henni héldi að fara frá við venjulegt aldurstakmark. Ég býst líka við,
að þið heima kærðuð ykkur ekki um að hafa fulltrúa í nefndinni,
nema því aðeins að hér væri um stofnun að ræða, sem nokkuð kvæði
að, og ekki bara rekonstrúeruð Árnanefnd, sem lítið fé hefði til for-
ráða og því gæti litlu komið til leiðar. Það verður að vera virkileg
stofnun með bókasafni etc.“
Sigurður Nordal reifar þessi mál örlítið í bréfi til Halldórs 21.
marz 1934, þar sem hann segir: „Munksgaard er óþreytandi að
skrifa um Institútið, en við ramman er þar reip að draga. Einar Arn-
órsson kom heim í gær og kann víst eitthvað um það að segja, en
ég hef ekki hitt hann ennþá. En hvað sem úr þessu kann að verða
nú í bráðina, þá er áreiðanlega til bóta, að þetta umtal hefur orðið
um málið og einhver hreyfing komizt á þann gamla stöðupoll.“
Finnur Jónsson prófessor lézt í Kaupmannahöfn 30. marz 1934, og
minnist Halldór hans svofelldum orðum í bréfi til Sigurðar frá London
15. júlí: „Þá er Finnur genginn veg allrar veraldar. Requiescat in
pace [Hvíli hann í friði]. Hann hafði sína kosti og galla eins og við
allir, og óefað held ég kostirnir verði þyngri á metunum. Maður
saknar gamla mannsins. Ekki held ég að eftirmaður hans geti nokk-
urntíma fyllt hans pláss, hreint mannlega séð, þótt hann kunni að
vera meiri vísindamaður og líklega gáfaðri.“