Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1977, Blaðsíða 61

Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1977, Blaðsíða 61
UM FÓLKSFIÖLLDA Á SUDURLANDE ... 1781 61 bauðst starf við bókasafn Frakkakonungs í París, og einnig bauðst honum kennarastaða við dönsku hirðina. Því boði vildi hann taka, en þá kallaði faðir hans hann heim 1767. Þar var hann svo næstu þrjú ár. Finnur biskup var þá að vinna að hinu mikla verki, Kirkjusögunni, og mun Hannes hafa verið honum til aðstoðar. Síðar sá hann um hana í Kaupmannahöfn, þegar prentun hófst og þar til henni var lokið. Eintak í handritadeild Landsbókasafns komið frá Hannesi er með mörgum athugasemdum hans. Aftur fór Hannes til Kaupmanna- hafnar 1770, hafði verið boðið starf við Arnasafn og var þar næstu sjö ár. Vann að útgáfu fornrita og var ritari Árnasafnsnefndar um skeið. Fór á hennar vegum til Stokkhólms og fann þá brot úr Heiðar- vígasögu. Skrifaði pistil um þessa för sína, og kom hann ekki út fyrr en árið 1934, í Andvara, sænsk þýðing í Stokkhólmi 1936. Hann nefndi hann Stokkhólmsrellu. Það hafði komið til tals að gera Hannes að prófessor við Háskólann í Kaupmannahöfn, en varð ekki af, pólitískar sviptingar í Danmörku á þessum árum (1770-1774) gerðu velunnurum hans erfitt fyrir. Svo fór, að Finnur biskup kvaddi son sinn heim, en Árnasafnsnefnd í Kaup- mannahöfn streittist á móti þeirri för, og í bili mun Hannes hafa kosið að fresta henni og fékk því ráðið. En 1777 var hann vígður aðstoðar- biskup föður síns og fór þá heim, en tók að fullu við embætti 1785. Hann varð fyrir margvíslegum erfiðleikum vegna Móðuharðindanna og stirfni og skilningsleysis yfirvalda, en úr því rættist með ýmsu móti síðar. Hann kvæntist 1780 Þórunni Ólafsdóttur stiftamtmanns Stefáns- sonar, en missti hana eftir fárra ára sambúð 1786. Synir þeirra komust ekki á legg. Hann gekk síðar að eiga Valgerði Jónsdóttur sýslumanns Jónssonar á Móeiðarhvoli, og er út af þeim mikil ætt sem kunnugt er. I biskupsembætti naut Hannes sín vel. Hann var eftirgangssamur við presta bæði um þeirra kunnáttu og ekki sízt barnafræðsluna, sem þeir höfðu á hendi, þeir skyldu færa kirkjubækur sem var nýlunda o. s. frv. Hann var formaður lestrarfélags Suðurlands, sem var hið fyrsta sinnar tegundar, en tæpast ætlað öðrum en lærðum mönnum. Hann gaf út Kvöldvökurnar, og áttu þær geysilegum vinsældum að fagna. Þær voru gefnar út á vegum Landsuppfræðingarfélagsins. Um mann- fækkun af hallærum á íslandi var merkasta rannsókn Hannesar, og margt fleira hafði hann áður gefið út eða samið og liggur í handriti, t. d. í íslenzkum fræðum, landbúnaði, hagfræði, lagaskýringum og réttarsögu fyrir utan margt í guðfræði að sjálfsögðu. Verður þetta ekki frekar talið, en vísað til íslenzkra æviskráa eftir Pál E. Ólason og rits Jóns biskups Helgasonar um Hannes Finnsson, Reykjavík 1936. Þrátt fyrir þann frama allan sem Hannesi Finnssyni stóð til boða erlendis, má nokkurn veginn öruggt telja, að hann hafi ekki haft í huga að setjast þar að. Þetta kemur fram stöku sinnum í bréfum. Til að koma hugsjónum sínum í framkvæmd, að mennta og manna þjóð sína, varð hann að starfa í landinu, og þannig var hann í sveit settur með stóran frændgarð í mestu áhrifastöðum og síðan mægðir við Stephensenana, sjálfur í biskupsembætti, sem hann mun hafa eygt
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur
https://timarit.is/publication/280

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.