Réttur - 01.07.1928, Qupperneq 103

Rjettur]
ÁRGALARNIR ÁMINNA
231
ingin hlyti að farast, allar stoðir, er bæru drotnendur
jarðar og himins að brotna.
»Ef þér eigi æg'ir allra djöfla
upphlaup að sjá,
og hverri tign að velli velt,
sem veröldin á
og- höggna sundur hvei'ja stoð,
sem himnana ber:
þá skal eg sýngja saunginn minn
og sitja hjá þér«.
Slíkir voru »skilmálar« þessara manna. Kröfurnar
voru alt eða ekkert, andi Kierkegaards og Ibsens lifðu
í þessum þrótti. Ekkert hik, engin hálfvelgja við að
velja um hvoru megin götuvíganna skyldi barist. Ekk-
ert samkomulag, engin sætt við féndur hins vinnandi
lýðs. Það var þeim ljóst, að barist yrði uns yfir lyki.
»Við sættumst fúsir féndur við,
en fyrst á þeirra gröfum«.
Svo hæddu þessir kappar alþýðunnar bræðings- og af-
sláttarpólitík ýmsra eftirkomanda þeirra, er borist
hafa áfram með straumnum, er þeir veittu inn á eyði-
mörk andans.
Máttargjafi þeirra voru eymdarkjörin og andleg
snild, andstæðurnar, sem við samruna sinn hafa skap-
að mannkyninu ýms æðstu hugarsmíð þess, þótt fleiri
muni hafa tortímst og glatast, er þessi tvö óskyldu öfl
rákust á. Annarsvegar knúði eigin reynsla þá til and-
legrar forustu fyrir verkamönnum, svipu fátæktarinn-
ar þektu þeir, — en hinsvegar skipaði hugsjónaást og
háleitur skilningur á hlutverki mannfjelagsins þeim í
öndverða fylking við alt drottinváld.
Sem ólgandi haf skellur á einstæðum klettum og
hylur þá stundum í holskeflum sínum, svo dundu leynd-
ustu, leiðinlegustu, tíðustu ógnir skortsins á hetjum