Réttur - 01.10.1929, Blaðsíða 103
Rjcttur]
NÝ ÓFRIÐARBLIKA
311
ríkumaðurinn Mantel »ráðunautur« Nankingstjórnar-
innar í járnbrautarmálum. Járnbrautarkerfi Kína er
endurreist og lagað að ráði Bandaríkjanna og eftir
þeirra fyrirsögn.
Þriðja stórveldið, sem sérstaklega gætir í Kína, er
Japan. Aðalbækistöð þess er Mandsjúría, þar sem það
hefir hreiðrað sérstaklega vel um sig. Það hefir jafn-
an krafist þess, að Mandsjúría væri skoðuð sem »á-
hrifasvæði« sitt og til marks um það, hefir þar verið
fastur japanskur her. En upp á síðkastið hafa inn-
lendu »valdhafarnir« í Mandsjúríu reynt að losna und-
an áhrifum Japans. Tschang Tshi Liang hershöfðingi
og' alræðismaður í Mandsjúríu hefir treyst böndin við
Nankingstjórnina, og á flokksþingi Nankingstjórnar-
innar, sem haldið var í sumar, var hann mjög áhrifa-
ríkur. Á þessu þingi mun efalaust hafa verið ákveðin
árás sú á austur-kínversku járnbrautina, sem gerð var
nokkru síðar, eða 10. júlí síðastl. Hin beina orsök járn-
brautarránsins var pólitísk kreppa Nankingstjórnar-
innar. Feng Yu Hsiang hótaði stjórninni nýjum inn-
anlandsófriði, og því vildi hún binda Mandsjúríu við
sig með því að snúa vopnum sínum á hendur Rússum
og ræna austur-kínversku járnbrautinni, sem liggur
yfir Mandsjúríu, eins og kunnugt er. Mukdenstjórnin
í Mandsjúríu gein við agninu, því að hún hugði járn-
brautarránið mundu gefa sér frjálsari hendur gagn-
vart Nankingstjórninni og auka sjálfstæði Mandsjú-
ríu gagnvart henni. Pólitík beggja var skammsýn eins
og brátt kom á daginn. En ekki er þó með þessu alt
það talið, sem kom Nankingstjórninni til að sölsa undir
sig járnbrautina. Fulltrúi Bandaríkjanna, Ameríku-
maðurinn Mantel, var ekki »ráðunautur« Nanking-
stjórnarinnar fyrir ekki neitt. Og það er ekki að efa,
að þetta frumhlaup Nankingstjórnarinnar er runnið
undan rifjum Bandaríkjanna. Nankingstjórnin getur
ekkert spor stigið í járnbrautarmálum án vilja og vit-