Réttur - 01.10.1929, Blaðsíða 122

330
VÍÐSJA
[Rjettur
af slíkum mönnum myndast. Sá maður í kínversku
byltingunni, sem slíkar sagnir hafa myndast um og er
í augum Evrópuauðvaldsins næstum djöfull í manns-
mynd, heitir — Borodin.
Jakob Borodin var um langt skeið hinn eiginlegi
foringi kínversku byltingarinnar. Hann hjelt öllum
þráðum í hendi sinni og stjórnaði baráttu byltingar-
manna.
Borodin var fæddur 1884 í rússneska hjeraðinu
Vitebsk. Ungur fór hann í mentaskóla og komst þar
í byltingarhreyfinguna og tók þátt í uppreistinni 1905.
Dvaldi hann þá lengst af í Iliga og stóð í nánu sam-
bandi við byltingarforingja og jafnaðarmenn Letta.
Þegar byltingin var bæld niður af þýjum zarsins,
flýði Borodin ásamt Cielens, núverandi utanríkisráð-
herra Lettlands, til útlanda og komst að lokum til
Ameríku. Lauk hann við nám sitt í Chicago og stofn-
aði þar skóla, sem hann sjálfur stjórnaði í mörg ár.
Meðan hann var í Ameríku var hann í byltingarsam-
tökum Gyðinga og var talinn einn helsti foringi og
»agitator« þeirra. Til að komast undan ofsóknum yfir-
valdanna, tók hann sér ýms nöfn á útbreiðsluferðum
sínum, svo sem Michel Griizenberg, Alexander Hum-
burg, Michel Berg og Alexander Grunberg.
Ei’ rússneska byltingin hófst, komst Borodin í sam-
band við Lomomosov prófessor, sem var fyrsti fulltrúi
hins nýja Rússlands í Ameríku og með hans hjálp
tókst Borodin ferðina til Rússlands á hendur, yfir
Noreg, Svíþjóð og Finnland. Haustið 1918 var hann
sendur af sovjetstjórninni til Noregs, til að gæta hags-
muna ráðstjórnarlýðveldanna og kaupa inn vjelar og
fleira. Hjet hann þá ekki Borodin, heldur Michel
Griizenberg. Var hann mikils metinn meðal norskra
lcommúnista og átti mikinn þátt í því að gera norsku
verklýðshreyfinguna svo róttæka, sem raun varð á.