Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1987, Qupperneq 50

Reynir
Björnsson
formaöur
Félags islenskra
loftskeytamanna
50 VÍKINGUR
Frá forystunni
Félag isl. ioftskeytamanna, FÍL, var stofnað
9. júli 1923. Um aðdragandann að tilurö þess
og stofnun munu menn geta fræðst i Loft-
skeytamannatali, en þaö mun koma út á þessu
ári. Ólafur K. Björnsson mun þar skrifa um
sögu fjarskiptanna og FÍL.
Staða FÍL i dag er mjög tvísýn og óvíst hve
lengi það mun geta starfað og ber þar margt til.
Segja má að tæknin sé að útrýma okkur
tæknimönnunum, því með fullkomnari, einfald-
ari, ódýrari og endingarbetri tækjum i skipun-
um hefur þörfin fyrir þjónustu okkar farið
minnkandi. Þá mun „morse" almennt verða
aflagt á næsta áratug. Fækkun hefur verið
mikil i stétt okkar loftskeytamanna að undan-
förnu, enginn skóli hefur verið haldinn síðan
1979. Með reglugerðarbreytingu voru loft-
skeytamenn teknir af togurum yfir 500 brt.
lestir 1. janúar 1986. Nú eru 10 islensk farskip
yfir 1600 brt. lestir og eru loftskeytamenn á niu
þeirra, en eitt, „Saltnes", hefur undanþágu frá
samgönguráöuneytinu. Útgerðir kaupskipa
sækja fast á um að fá islensku reglugerðinni
breytt eöa að fá undanþágu frá að hafa loft-
skeytamann i áhöfn. Og þá skeði það nú um
síðustu áramót að lofskeytamenn á varðskip-
unum voru teknir i land og sjá þeir nú um 24
klst. varðstöðu á stjórnstöð Landshelgisgæsl-
unnar. Um þessa ráðstöfun er margt hægt að
segja, en ég læt það að mestu eftir örðum
félögum sjómanna, þvi sannast sagna hélt ég
að þetta yröi siðasta vígi okkar loftskeyta-
manna er mundi falla. Sjómenn verða að gera
það upp við sig hvort þeir telja sig þurfa á
okkar þjónustu og samstarfi að halda, en ég
held því fram aö nóg verkefni séu fyrir loft-
skeytamenn á varðskipunum viö hlustunnar-
vörslu og viðhald tækja og ekki síst við fjar-
skipti, þegar leit og björgun standa yfir. í neyö-
artilfellum hafa allir nóg að gera um borð i
varðskipi, og ekki hvað síst verður þáttur fjar-
skiptanna að vera í lagi á neyðarstund. Aðrir
um borö hafa nógu aö sinna, þó að fjarskiptin
bætist ekki við önnur störf þeirra.
Um atvinnuréttindi loftskeytamanna er það
að segja aö þau eru nánast engin og eru aörar
stéttir sjómanna þar betur settar, þar sem
atvinnuréttindi þeirra eru lögfest. Ákvæði um
loftskeytamenn i áhöfn skipa eru í reglugerð,
er samgöngumálaráðherra setur, og styðjast
nú orðið nær alfariö við alþjóðareglugerðir, en
þar segir að farþegaskip, farskip yfir 1600 brt.
lestir og fiskiskip 75 metra og lengri skuli hafa
loftskeytamenn i áhöfn. Þessi ákvæði eru nú í
endurskoðun hjá Alþjóðasiglingamálastofnun-
inni, með tilliti til hins nýja fjarskiptakerfis, sem
mun smám saman taka gildi á næsta áratug,
en þar er gert ráð fyrir að krafist verði tækja
um borð i skipum eftir þvi hvert farsvið þeirra
er:
Á svæði A1 örbylgjustöð (farsvið um 25 sml.
frá strandarstöð). Á svæði A2 örbylgju- og
miðbylgjustöö (farsvið um 150 sml. frá strand-
arstöö). Á svæði A3 örbylgju, miðbylgju- og
gervitunglastöð (farsvið milli 70N og 70S). Á
svæði A4 örbylgju-, miðbylgju- og stuttbylgju-
stöð (farsvið ótakmarkað). Auk þessara
stöðva, eru ýmis ákvæði um önnur tæki er
skulu vera um borð.
Þá vil ég ræða um framtið FFSÍ. Ég tel að
það sé oröið tímabært fyrir hin ýmsu stéttar-
félög stýrimanna og skipstjóra að sameinast í
eitt félag er nái til alls landsins og sama má
segja um félög undirmanna, hvort heldur það
eru félög fiskimanna eða farmanna. Þetta hafa
vélstjórar gert að mestu og mun þeim hafa
farnast það vel. Þegar þessum áfanga væri
náð, ættu sjómenn að sameinast í eitt félag
eða samband og skiptir þá litlu hvort þaö heitir
Farmanna og fiskimannasamband islands eða
Sjómannasamband íslands. Með því að sjó-
menn sameinist allir i eitt félag tel ég þá
standa betur að vígi í allri kjarabaráttu, svo
ekki sé minnst á öryggis- og velferðarmál
þeirra. Sameinaöir kraftar okkar munu nýtast
mun betur en hinna einstöku félaga vitt og
breitt um landið. Þetta sameinaða félag ætti að
eiga auðveldara með að hafa á sinum snærum
góða starfsmenn til að vinna að okkar málum
hverju sinni. Félagiö yrði aö hafa skrifstofur á
nokkrum stöðum um landið, svo félagsmenn
ættu auðveldara með að koma fram skoðunum
sinum eða leita sér aðstoðar ef þörf krefur. I
nokkrum löndum Evrópu veit ég að sjómenn
hafa sameinast i eitt félag, t.d. á italiu og í
Belgíu. I Bretlandi er eitt yfirmannafélag sjó-
manna og eru atvinnuflugmenn einnig innan
þess (NUMAST). Þaö væri ómaksins vert að
við kynntum okkur starfsemi þessara félaga
og hvernig þeim hefur vegnað fyrir og eftir
sameiningu.
Að lokum vil ég fyrir hönd stjórnar og félags-
manna FIL óska FFSÍ til hamingju með 50 ára
afmælið um leið og ég vona að sameining og
samhugur sjómanna megi eflast i framtiðinni.
Reynir Björnsson, formaður FIL.