Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1987, Page 174
ÍL Vitar hafa fylgt mannkyni um ár
af 7 furðuverkum veraldar. Hann
stóð í 16 aldir, uns hann féll í
jarðskjálfta.
Áður en báknið féll höföu Pól-
verjar byggt marga vita á ströndum
þeirra landa sem þeir sigldu til, svo
sem við Dover og Bologna; fyrstu
vitar svo vitað sé á Englandi og
Frakklandi en eru löngu horfnir.
Fyrstu vitarnirhafa verið bál, kynt
á sjávarströndum, til þess að vísa
fiskimönnum leiðina heim. Þetta
tíókast enn með frumstæóum þjóð-
um, sem stunda fiskveiðar. Hinir
fornu Egyptar munu snemma hafa
komið upp leióarljósum á tilteknum
stööum, til teiðþeiningar sæförum.
Um 660 fyrir tímatal okkar segir
grískt skáld frá vita vió Sieum, sem
var borg í nánd við þann stað er hin
forna Trója stóð á. Viti þessi er sá
fyrsti sem sögur fara af og starf-
ræktur var reglulega. Síðan fer vit-
um fjölgandi er þýðing þeirra varð
Ijós og tóku á sig þá mynd sem við
þekkjum.
Um 275 f.t.o er vitinn Pharos við
Alexandrinu reistur, frægasti viti
veraldar, 600 feta hár og talinn eitt
Rústir vitans hjá Ostia við mynni
Tíbereru enn varðveittar.
Hjá Corunna á Spáni stendur
enn forn vitaturn, fenískureða róm-
verskur, Herkúlesarstólpinn, en frá
toppi hans lýsti um ómuna tið af
báli, langt út til hafs.
Fyrsti viti sem byggður var í eyði-
skeri var reistur i mynm arinnar
Griode vió Bordeaux í Frakklandi.
Þarna höfðu skiptapar orðið svo
tiöir að borgaryfirvöld óttuöust um
verslunarhagsmuni sína og reistu
vitann árið 805 og var hann starf-
ræktur öldum saman. Á 16. öld var
vitinn ekki starfræktur um langan
tíma uns Hinrik II lét byggja þarna
nýjan vita, sem var 25 ár í smíðum
og var eitt mesta mannvirki sinnar