Náttúrufræðingurinn - 1938, Side 27

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 71
«IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
gónía. Að öðru leyti hefir öll Suðui'-Ameríka mestmegnis verið
hulin sæ, að undanskildum nokkrum eyjum, sem staðið hafa
upp úr. Á hinn bóginn hafa þessi tvö miklu meginlönd staðið í
sambandi við aðrar heimsálfur með landbrúm, sem nú eru úr
sögunni. Brazilíulandið hefir til dæmis staðið í sambandi við
Afríku, en frá hinu meginlandinu hafa legið þrjár miklar land-
brýr til fjarlægra landa á jörðunni, nefnilega þessar. Ein lá til
Ástralíu, önnur til norðurs, eins og skeifa, nokkru vestar en
vesturströnd Suður-Ameríku er nú. Frá henni hefir svo gengið
landtunga til austurs til Norður-Ameríku. Þriðja landbrúin, sem
nefnd hefir verið atlantiska landbrúin, lá frá landinu norðan-
verðu til austurs, alla leið til Evrópu, líklega til Miðjarðarhafs-
iandanna. Og það er vert að veita því athygli, eins og betur skal
minnst á seinna, að á Nýju öldinni var Norður-Ameríka í sam-
bandi við Evrópu.
Á þessum miklu meginlöndum, sem nú er getið, hafa mynd-
ast margir og miklir dýraflokkar, og má þar fyrst og fremst
nefna pokadýrin og tannleysingjana, að minnsta kosti þann
hluta þein’a, sem nú er í álfunni. Á hinn bóginn hafa verið mikl-
ir þjóðflutningar dýra, landanna á milli, eftir þeim landbrúm,
sem ég hefi nefnt, bæði frá Suður-Ameríku, og til hennar. Við
verðum að minnast þess, að á þessum tímum, eða um það bil,
sem Nýja öldin var að renna upp, en Miðöldin að ganga til viðar,
voru mikil aldahvörf í heimi hryggdýranna. Síðustu leifar hins
heimsfeðma skriðdýrastórveldis var þá að falla í valinn, en spen-
dýrunum, annari yngstu greininni á stofni hryggdýrafylkingar-
innar, var um leið að skapast opin og glæsileg þróunarbraut.
Pokadýrin héldu sum kyrru fyrir þarna í álfunni, þar sem þau
urðu til, nokkur uku land sitt norður á bóginn eftir brúnni, sem
lá til Norður-Ameríku, en merkastur var sá flokkurinn, sem
ruddi sér braut eftir þjóðveginum, sem til Ástralíu lá. Því í
Ástralíu átti aðalheimkynni þessa stórmerka ættbálks að verða
framvegis. Þá runnu miklir straumar frá Afríku til Ameríku,
eftir brúnni, sem tengdi þessi lönd, sem dæmi mætti nefna strút-
fugl þann, nandúinn, sem nú á heima í nýja ríkinu, og fyr er
greindur. Aftur á móti komu miklir stofnar að norðan, frá Norð-
ur-Ameríku, en þeirra merkastir voru hófdýraættbálkarnir, sem
minnst var á fyr, en þeim entist ekki langur aldur, jarðsögu-
lega séð, hvorki í nýja heimkynninu né í því gamla. Ýms önnur
dýr komust einnig til álfunnar, til dæmis frá Evrópu, en þangað