Náttúrufræðingurinn - 1944, Síða 77
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
179
hve mikið fuglategundir þær, sem hér hafa verið taldar, þurfa sér til
lífsviðurværis á ákveðnum tíma af átu þeirri, sem þær lifa á hver
fyrir sig. Um þetta er því engar upplýsingar hægt að gefa, og mjög
vafasamt, hvort rétt er að vera með nokkrar ágizkanir í því sambandi,
meðan engar vísindalegar undirstöðurannsóknir liafa verið gerðar á
þessu atriði.
ÓÞÆGILEGUR BITI
Þann 27. apríl 1944 var mótorbáturinn Flosi frá Bolungavík að
veiðurn með lóðum vestur af Rit „um Hest og Kamba“. Afli var treg-
ur, en fiskur allvænn, magur og lifrarlítill. Þegar í land var komið
og farið var að gera að aflanum, kom í ljós, að í maga eins þorsksins
var steinn í vænna lagi. Þetta reyndist Basalt-hnullungur, sem vóg
780 gr. Því miður varð þorskurinn, sem steinninn var í, ekki mældur
eða.veginn, en Finnbogi Bernódusson, sem ritaði mér unr þennan
fund og sendi mér steininn, getur þess til, að fiskurinn liafi verið
65—70 cm., hausaður, og ætti hann þá að liafa verið um 90—95 cm.
með „haus og hala“ og hafa vegið 5—6 kg. Ef gert er ráð fyrir, að
lrann liali verið um 5 kg. (horaður), hefur hann orðið að dragast
með byrði, sem svarar til þess, að 100 kg. þungur karlmaður bæri
16 kg. í maganum, og má veslings þorskurinn sízt hafa talizt öfunds-
verður af slíku hlutskipti.
Það er sízt sjaldgæft að steinar finnist í mögurn botnfiska, en hér er
um undantekningu að ræða, hvað stærðina snertir, enda segir bréf-
ritarinn, að enginn sjómaður í Bolungarvík minnist þess að hafa
séð nándar nærri jafn stóran stein í fiski. Eigi er það vala bundið,
hvernig steinar berast niður í maga fiskanna. Það er á þeim eitthvað
ætilegt, t. d. aða eða kræklingur á grunnsævi, en lang oftast sæfíflar,
þegar dýpra dregur. Sennilega munu botnfiskar ekki vera ýkja gin-
keyptir fyrir slíku æti, ef annars er völ, en el lítið er um loðnu, sand-
síli, síld, skeldýr og aðra fyrsta flokks fæðu, verður að notast við
það, sem last er á steinunum. En þar sem það verður ekki losað, er
ekki nema einn kostur fyrir hendi, en hann er að gleypa steininn.
Flann gleypir svo sem fleira en steina þorskurinn, til þess að fá
von í góðum bita. Þar sem saman eru komnar milljónir af hungr-
uðum fiski, er samkeppnin um fæðuna vissulega það alvarlegt við-
fangsefni, að eigi gefst tími til að skoða hvern bita í krók og kring,