Andvari - 01.01.1955, Page 22

18
Páll V. G. Kolka
ANDVARI
Eltir spænsku veikina áttu margir urn sárt að binda og hófst
þá hatröm andúðaralda gegn landlækni. Hann var ásakaður fyrir
það að hafa ekki beitt vörnum gegn því, að drepsótt þessi bærist
til landsins, og því var kennt um, að hann gæfi sig um of að
öðrum störfum. Því var opinberlega haldið fram á prenti og enn
frekar manna í milli, að hann væri forfallinn kokainisti og því
allsendis óhæfur til að gegna embætti sínu, og skorað var á
ríkisstjórnina að svipta hann því. Auðvitað var þetta mál notað
eitthvað í pólitískum tilgangi til að ná sér niðri á honum og
ríkisstjórninni, en einnig urðu ýmsir fyrrverandi flokksbræður
hans og vinir honum andsnúnir, þar á meðal sumir í flokki
lækna. Margir, sem látið höfðu frændur eða vini í sóttinni, höt-
uðust við hann, auk þeirra, sem alltaf eru reiðubúnir að hatast
við sér meiri menn. Geðveikur maður gerði endurteknar tilraunir
til að kveikja í húsi hans og það gekk staflaust urn bæinn, að
hann hefði sjálfur gert það í eiturvímu.
Landlæknir lét sér nægja að rita bækling um inflúenzu og
sýna þar fram á, að inflúenza bærist hingað alltaf öðru hvoru
og væri hvergi talin í flokki þeirra sótta, sem beitt væri sótt-
vörnum við, að hún hefði borizt hingað um vorið og að enginn
hefði séð fyrir, að ný alda og miklu megnari kæmi með haust-
inu, enda hefði hún risið með svo skjótum hætti, að ekki hefðu
verið komnar fréttir af henni í tæka tíð, og að svo hefði einnig
reynzt í öðrum löndum, að hún hefði skollið á fyrr en nokkurn
varði. Að öðru leyti svaraði hann ekki þeim ásökunum, sem á
hann voru bomar, enda var það siður hans í rökræðum að halda
sér fast við málefnaleg rök, en forðast alla persónulega áreitni.
Fæstir, sem vit hafa á, munu ásaka heilbrigðisstjórnina 1918
fyrir það, að hún sá ekki í tæka tíð við hættunni, frekar en
heilbrigðisstjórnir annarra landa, enda vafasamt, hvort hægt hefði
verið að koma sóttvörnum við, svo að dugað hefði. Hinu er aftur
ekki hægt að neita, að landlæknir lét útgáfu Heilbrigðisskýrslna,
sem var eitt af embættisverkum hans, sitja á haka fyrir ýmsum
vandasömum viðfangsefnum, sem honum voru falin af stjórn og