Andvari - 01.01.1955, Blaðsíða 38

34
Björn Þórðarson
ANDVARJ
Guðmundar góða (Sturl. I. 140). Af þessu þykir mega ráða, að
Magnús muni eigi hafa verið eldri en svo sem 10 vetra, er Þor-
lákur kom í Skálholt, og muni því vera fæddur nálægt 1165.
Annars getur Magnúsar fyrst vorið 1186, er hann fór með Þor-
valdi bróður sínum vestur í Dali. Var Þorvaldur þá að undir-
búa til alþingis mál Yngvildar tengdamóður sinnar um eftirmál
Einars bróður hennar. „Þeir Þorvaldur váru átján saman ok
gengu allir suðr ok sunnan“ (Sturl. I. 231). Hafa harðindi og
snjóar valdið því, að þeir fóru gangandi báðar leiðir.
f áðurgreindri tilvitnun segir, að Magnús dvaldist með Þor-
láki biskupi „meðan hann vildi þar verið hafa“, en hversu gamall
hann var, þegar hann fór þaðan, verður ekki vitað. En meðal tíð-
inda árið 1188 er þess getið í annálum, að Magnús Gizurarson
hafi farið tvívegis af íslandi til Rípa í Danmörku, en árið áður
hafði ekkert skip komið frá Noregi til íslands. Er af þessu auð-
sætt, að Magnús hefur verið farmaður mikill og sennilega stýrt
sjálfur skipinu. Hvort hann hefur verið eigandi þess eða Skál-
holtsstaður, segir ekki. Um farmennsku hefur honum kippt í
föðurkyn. Faðir hans fór á fyrri árum sínum oft af landi brott
og var betur metinn í Róma en nokkur íslenzkur maður á undan
honum. Hann var og um skeið stallari Sigurðar konungs munns.
Þá var langafabróðir Magnúsar, Gizur Isleifsson, síðar biskup,
farmaður mikill fyrri hluta ævi sinnar og fór eitt sinn ásamt
konu sinni til Rómar. Magnús gerði bú í Bræðratungu og kvænt-
ist Halldóru Idjaltadóttur og átti með henni tvo sonu, Hjalta
og Gizur (Sturl. I. 60). Kemur Hjalti talsvert við sögu Gizurar
Þorvaldssonar eftir lát föður síns. Magnús var síðastur eigin-
kvæntur biskup í kaþólskum sið á íslandi.
Þá skal getið nokkurra atburða þar sem Magnús Gizurarson
kemur við sögu um aldamótin 1200.
Litlu eftir að Páll biskup Jónsson kom heim frá vígslu 1195,
beittist hann fyrir því að afnema það ranglæti, sem átt hafði sér
stað bæði af hálfu útlendra manna og innlendra um álnamál.
Gaf hann það ráð, að menn skyldu hafa stikur þær er væru